Özellikle boyun sırt ve bel bölgesi olmak üzere yoğun kas ağrıları, kronik yorgunluk, uyku bozukluğu ile seyreden sık görülen bir hastalıktır. Kadınlarda erkeklere göre yaklaşık 10 kat daha fazla görülen Fibromyalji Sendromu, özellikle 38-58 yaşları arasında ortaya çıkar. Her beş hastadan dördünde uyku bozukluğu bulunur. Fibromyalji hastalarında çoğu kez enerji çok azalmıştır. Bu hastaların çalışma hayatlarındaki performansları düşmüştür. Geceleri uyku problemleri vardır, gün içinde çok yorgun görünürken ara ara uyukladıkları gözlenir. Hayatlarından bezecek kadar kas spazmları ve şiddetli ense boyun, sırt ve bel ağrıları vardır. Yaşam kaliteleri ileri derecede azalmıştır. Hastalar kendilerini hep yorgun olarak hissettikleri gibi hastalıklarını her an “çok yorgunum”, “her yerim ağrıyor” diyerek ifade ederler.
TANISI KLİNİK TAKİP VE MUAYENE İLE KONULABILIR
Tanısı klinik takip ve muayene ile konulabilir. Hastanın hastalık hikayesi iyi alınmalı, ayrıntılı ve kapsamlı bir muayene yapılmalıdır. Muayenede kaslarda bulunan 18 noktanın 11 inin hassas bulunması önemlidir. Bu hastalıkta, rutin tetkikler ve görüntüleme yöntemleri, herhangi bir bulgu vermez. Sonuçlar tamamen normaldir. Tetkik yapılmasındaki amaç fibromyaljiyi andıran ağrılara yol açabilecek diğer hastalıkların tetkikler yardımıyla ekarte edilmesidir. Ağrı kronik, yaygın ve simetriktir. En sık omurga boyunca, bel sırt ve boyun bölgelerinde görülür. Omuzlara, kollara, kalça ve bacaklara yayılır. Aşırı çalışma veya ağır sporlar yapmak hareketsizlik, soğuk ve nemli havalar, menstruasyon öncesinde, anksiyete ve depresif ruh halinin olduğu dönemlerde ağrı artabilir.
GENELLIKLE TÜM GÜN SÜREN BIR BITKINLIK HISSI, GÜNDELIK IŞLERI YAPMADA GÜÇLÜK VE HALSİZLİK SÖZ KONUSUDUR
Yorgunluk hissi hastalar tarafından ‘bitkinim, hiç enerjim yok, her zaman yorgunum, elimi kaldıracak halim yok‘ gibi cümlelerle anlatılır.
Genellikle tüm gün süren bir bitkinlik hissi, gündelik işleri yapmada güçlük ve halsizlik söz konusudur. Uyku düzensizliği fibromyalji sendromunda çok sık görülen bir sorundur. Geceleri sık uyanma, özellikle sabah yorgun kalkma ve uyandıklarında kendilerini dinlenmiş hissedememe yakınmaları tipiktir. Eklem sertliği hissi hastaların çoğunda görülür. Hastalar tipik olarak kaslarda ve eklemlerde şişlikten yakınırlar ancak hekim tarafından bu durum gözlenemez. Kollarda, bacaklarda, bazen gövdede uyuşma, karıncalanma, iğneler batma şeklinde tanımlanan parestezi adı verilen yakınmalar hastaların yüzde 80’inde görülür. Ayrıca spastik kolon, gerilim tipi başağrısı, ağrılı menstruasyon, idrar yolu enfeksiyonu olmaksızın sık idrara çıkma ve idrar yapma sırasında ağrı, soğuğa tahammülsüzlük, soğuk havalarda ellerde ve ayaklarda beyazlaşma, ağız kuruluğu gibi bulgular fibromyaljiye sıklıkla eşlik eder. Fibromyalji hastalarının yüzde 70’inde, kendilerinin ifade ettiği bir anksiyete (endişe, kaygı) durumu ve yaklaşık yüzde 30’unda depresyon görülür. Depresyondan sonra fibromyalji geliştiğini gösteren çalışmalar yanında, kronik ağrının depresyona yol açtığını gösterenler de vardır. Ağrı eşiği depresyonla düşmekte ve depresyon hastanın kas iskelet ağrılarına öncülük edebilmektedir.
FİZİKSEL VE RUHSAL TRAVMALAR, ENFEKSİYONLAR VE HORMONAL BOZUKLUKLAR HASTALIĞIN BAŞLAMASINA NEDEN OLABİLİR
Fiziksel ve ruhsal travmalar, enfeksiyonlar ve hormonal bozukluklar hastalığın başlamasına neden olabilir. Fibromyaljinin Tedavisi, ancak çok yönlü bir program ile mümkündür. Bazı hastalarda fibromyalji çok hafif seyreder sadece hastalığın anlatılması ve endişelerin giderilmesi bile yardımcı olabilir. Ancak çoğu hastada detaylı bir tedavi programı planlamak gerekir.
