Adını PKU olarak da duyabileceğimiz bu hastalık protein metabolizmasından kaynaklanan ve bu geni taşıyan anne babalardan çocuklara geçen kalıtsal bir hastalıktır.
Fenilketonüri proteinli besinlerde bulunan fenilalaninin sindirilememesinden kaynaklanmaktadır. Fenilalaninin sindirilemediği için kanda birikir ve bebeklerde beyinde harabiyete, zeka geriliğine yol açabilir.
Peki tedavisi mümkün müdür ?
Elbette mümkündür ama her hastalıkta da söylediğimiz üzere erken teşhis bu hastalık için de çok önemlidir. Yenidoğan bebekten alınan topuk kanı ile teşhis edilebilen bu hastalık bebeklerde zeka geriliğine sebep olmadan tedavi edilebilir.
Yenidoğan taramasında saptanan fenilketonüri tedavisine ilk 20 gün içerisinde başlanmalı. Bu tedavi diyet tedavisini de içermeli.Diyet tedavisine çocuğun yaşı, boyu, kilosu ve kan tahlilleri incelenerek başlanır ve yaşam boyunca da bu tedaviye devam edilir.
Fenilketonürili çocukların tüketmemesi gereken, sınırlı miktarda tüketebileceği ve serbest tüketebileceği besinler ve besin grupları vardır. Bu konuda hem aile hem de çocuk bilinçlendirilmelidir.
Şimdi bakalım neleri tüketmemeleri gerekiyormuş PKU’lu bireylerin?
Yasaklar
- Süt ve süt ürünleri (süt, yoğurt, ayran, cacık, peynir ve çeşitleri, bunlarla yapılan bütün besinler)
- Yumurta
- Et ve et ürünleri (kırmızı et, tavuk, balık, hindi eti, salam, sosis, sucuk, pastırma, kavurma, kabuklu deniz ürünleri, midye v.b)
- Sakatatlar (beyin, karaciğer, böbrek v.b.)
- Ekmek (buğday, çavdar, yulaf, mısır ekmekleri)
- Kuru yemiş (fındık, fıstık, leblebi, çekirdek çeşitleri, badem, ceviz)
- Kuru baklagil (kuru fasülye, nohut, mercimek, iç bakla, soya fasülyesi, kuru barbunya)
- Hazır besin (kraker, bisküvi, kek, kurabiye, pasta ve yasaklarla yapılmış bütün besinler)
- Aspartam ve fenilalanin içeren bütün içecek, sakız, yiyecekler.
Sınırlı miktarda tüketilmesi gereken besinler ve besin grupları ;
Sebzeler, meyveler, unlu gıdalar, zeytin, margarin, tereyağı, bal, pekmez, reçel, limonata. Tıbbi Besinler;
Düşük proteinli içecek, düşük proteinli muhallebi, düşük proteinli tahıl gevreği, düşük proteinli makarna, düşük proteinli pirinç, düşük proteinli un, düşük proteinli ekmek, düşük proteinli gofret, düşük proteinli kurabiye, düşük proteinli bisküvi, düşük proteinli çikolata, düşük fenilalaninli peynir, düşük proteinli irmik ve bunun gibi pek çok ürün tıbbi besin kapsamına girer. Tıbbi besinlerin, içerdiği fenilalanin miktarına göre tüketimi diyetisyeniniz tarafından ayarlanır.
Serbest tüketilebilen besinler ve besin grupları;
Mısır nişastası, sade lokum, sade akide şekeri, çay, ıhlamur, adaçayı, sıvı yağ, çay şekeri, elma suyu, komposto suyu, gazoz, kolalı içecekler.
Bu hastalıkta beslenme tedavisi büyük önem taşımaktadır sevgili takipçiler. Uyguladığımız diyet tedavileri ile amaç kandaki fenilalanin seviyesinin yükselmesini engellemektir. Ve bu yüzden de mutlaka bir diyetisyenden yardım almalısınız bu konuda. O zaman sık duyduğumuz ve benim de çok sevdiğim bir sözle “Besinler ilacınız olsun” hoşçakalın.
