1-Estetik burun cerrahisi nedir?
Estetik cerrahi kişinin görünümünü düzeltmeyi amaçlar. Estetik burun cerrahisi ya da Rinoplasti görünümün düzeltilmesi için burnun tekrar şekillendirilmesidir. Burada şu noktayı vurgulamak gerekir rinoplasti deyimi estetik burun cerrahisi anlamında kullanılmaktadır. Bu deyim burun rekonstrüksiyonu ile karıştırılmamalıdır. Bilindiği gibi yeniden yapılandırma anlamına gelen rekonstruksiyon farklı bir kavramdır. Bu bağlamda burun rekonstrüksiyonu; kaza sonucu ya bu bölgedeki bir tümörün çıkarılması nadiren de doğumsal yetersizlik sonucu burunda oluşmş eksikliğin giderilmesi yani burunun yeniden yapımıdır. Rinoplasti yani burun estetiği ise az önce söylediğimiz gibi bir şekillendirme (yeni şekil verme) işlemidir. (Zaten branşımızın yaygın kullanılan adı olan plastik cerrahi deyimi Latince plasticos=şekil verme den türetilmiş bir isimdir ve plastik cerrahi de şekil verme-şekillendirme cerrahisi anlamındadır.)
2- Estetik burun cerrahisi neden önemlidir?
Bunu şöyle açıklayabiliriz. Günümüzde toplumsal ilişki sıklığı giderek artış göstermektedir. Toplumda bireyler arasındaki ilişkiyi salt iş ortamı olarak görmemek gerekir. Daha çok şehir içi ulaşım, daha çok tatil, daha çok toplumsal buluşmalar gerçekleştirmekteyiz.Bu toplumsal buluşmalarda; sözel iletişim ya da sözel etkileşim den çok daha fazla GÖRSEL İLETİŞİM ya da GÖRSEL ETKİLEŞİM gerçekleşmektedir. Görsel iletişim ve etkileşimin en önemli unsurunun fiziksel görünüm olduğu hepimiz tarafından çok iyi bilinir.
Hepimiz birey olarak sabah kalkınca aynaya bakarak önce kendimizle görsel iletişime gireriz.Daha sonra yakın çevremiz ve daha sonra da toplumun diğer bireyleri ile görsel iletişimimiz başlar. Görsel iletişimiz fiziksel görüntümüzü, fiziksel görüntümüz de vücut imajı (body image) kavramını gündeme getirir. Elbette vucut bir bütündür. Ancak yüz ve burunun ilk dikkati çeken ve en önemli vucut bölgemiz olduğu bilinmektedir. Açıkladığımız nedenlerle vucut imajı ve bunun en önemli ögelerinden biri olan yüz ve burun yapısı çok önemlidir ve tüm dünya da görüntüsü üzerinde en çok durulan organlarımızdan birisi burundur. Bu konuda son olarak tüm dünyada en çok gerçekleştirilen estetik ameliyatın burun estetiği=Rinoplasti olduğunu bilinmektedir.
Herkes vucut imajının iyi ya da daha sık kullanılan bir deyimle GÜZEL olmasını ister. Bu noktada da güzellik ya da estetik kavramı karşımıza çıkar. Estetik deyimi ilk kez 1740lı yıllarda BAUMGARTEN tarafından kullanılmış ve estetik; güzellik üzerine düşünme sanatı olarak tanımlanmıştır.
GÜZELLİK KAVRAMI ise tabiiki ilk insanla birlikte ortaya çıkmıştır, ancak güzelin ne olduğu sürekli tartışılmaktadır ve tartışılmayada devam edecektir. Güzellik toplumdan topluma, çağdan çağa, bireyden bireye de değişkenlik göstermektedir.
Bu değişkenler arasında güzelliğin belkide en güzel tanımlamasını günümüzden 2500 yıl önce PİSAGOR yapmış ve GÜZELLİK UYUMDUR demiştir. Yani uyumlu olan şey güzeldir.Bu uyum kavramı içinde; çağa uyum, topluma uyum bireyin kendisine uyumu vardır.
Leonardo da Vinci ise bu kavramı MATEMATİKSEL UYUM olarak değiştirmiştir..
Konumuz olan burunda, matematiksel uyum yüz ve burun için şöyle gerçekleşir.Burun yüzün 1/3 orta bölgesininde yer alır..Saç çizgisi ile burun kökü arasındaki mesafe yüzün üst 1/3ünü, burun kökü ile burun alt kenarı (yani burunun yüksekliği) yüzün orta 1/3 ünü, burun alt ucu ile alt çenenin ucu arasındaki mesafede yüzün alt 1/3 ünü oluştumaktadır.
3-Burun estetik ameliyatı sık yapılan bir ameliyat mıdır?
Evet. Ülkemizde ve dünya da en sık yapılan estetik ameliyatların başında burun estetiği gelmektedir. Amerika Birleşik Devletlerinde yapılan bir araştırmada Amerikan halkının % 40ının burnunun şeklinden memnun olmadığı saptanmıştır. (Elbette burnundan memnun olmayan herkes ameliyat olmamaktadır.)
4-Estetik burun ameliyatları buruna ne gibi işlemler yapılabilmektedir?
Estetik burun ameliyatlarında daha öncede söylediğimiz gibi, burunun yapısı (görüntüsü) cerrahi bir girişimle yeniden şekillendirilmektedir. Bu cerrahi işlemde; burun boyutları küçültülebilir, büyütülebilir, burun ucunun ve burun sırtının şekli değiştirilebilir (örneğin varsa burun kemerinin alınması) , burun delikleri daraltılabilir veya burun ile üst dudak arasındaki açı değiştirilebilir (burunu kaldırma). Tüm bu işlemleri yaparken; değişmez,mutlak bir kural burun fizyolojisini ve fonksiyonlarına dikkat etmek ve bunların bozulmamasına özen göstermektir.
5-Estetik burun ameliyatları için en iyi adaylar kimlerdir?
Burnunun şeklini beğenmeyen ve bu nedenle estetik burun ameliyatı olmak isteyen kişinin atması gereken ilk adım bir plastik cerraha danışmak olmalıdır.Kişi arzulanan sonucun kusursuzluk değil düzeltme olduğunu akılda tutarak cerrahi sonrası daha iyi görünme ve daha iyi hissetme konusundaki beklentilerini doktoruyla açıkça tartışmalıdır.Estetik burun ameliyatı için en iyi adaylar mükemmel ya da bir başka ifade ile en güzel burun için değil, kendi burnunun düzeltilmesi ve böylece öncelikle yüzüne (daha sonra doğal olarak tüm vucuduna) en uyumlu buruna kavuşmak amacında olan kişilerdir.Eğer fiziksel olarak sağlıklı ve psikolojik olarak da beklentilerinizde gerçekçi iseniz iyi bir aday olabilirsiniz
6-Estetik burun ameliyatlarında belli bir yaş sınırı varmıdır?
Burun gelişiminin %90ını 16-17 yaşlarında tamamlar 18 yaş ve üstünde, ek bir rahatsızlığı olmayan kişilere estetik burun ameliyatı yapılabilir.
7-Estetik burun ameliyatlar ne kadar sürer ve ne tür anestezi uygulanır?
Genellikle ameliyatın zorluk derecesine göre değişmekle birlikte estetik burun ameliyatları ortalama olarak 1,5 2 saat kadar sürer.Ameliyat lokal anestezi ya da genel anestezi ile yapılabilir.Günümüzde estetik burun ameliyatlarında genel anestezi daha çok tercih edilen anestezi şeklidir. Hasta ameliyattan sonra sorun yoksa aynı gün ya da sıklıkla bir sonraki gün hastaneden taburcu edilir.
8-Ameliyat öncesi herhangi bir hazırlık yapılıyor mu?
Ameliyat öncesi hazırlık ilk görüşme anında başlayan bir süreçtir, hasta ile muayene odasında beklentileri konuşulur ve bu beklentilerinin ne kadarının sağlanabilir olduğu tartışılır. Daha sonra burun ve ilgili yapılar muayene edilir. Var olan ya da ortaya çıkabilecek sorunlar olup olmadığı araştırılır. Bu işlemler sonucunda kişi operasyona uygunsa fotoğrafları çekilir, çekilen fotoğraflar bilgisayar ortamına aktarılır ve bilgisayar analizi ile operasyondan sonra ortaya çıkabilecek burun görüntüsü elde edilir.Bu görüntüler ameliyat olacak kişi ile tekrar birlikte değerlendirilir. Her ameliyat öncesi olduğu gibi gerekli laboratuar tetkikleri istenir.Kişinin ek sorunları olup olmadığı araştırılır. Sigara içen kişilerin ameliyattan en az 1 hafta öncesinden sigarayı bırakması önerilir. Tüm bu araştırma ve öneriler, ameliyatın ve ameliyat sonrası dönemin daha iyi geçmesine ve daha iyi, daha başarılı bir sonuç alınmasına yardımcı olacaktır.
9-Cerrahi yöntem nasıldır?
Çoğu burun ameliyatlarında klasik yöntem kullanılır yani kesiler burun deliklerinin içinde kalır ve cerrahi müdahaleler bu kesilerden gerçekleştirilir. Bu kesiler ameliyatı yapan cerraha kemik ve kıkırdakları , kesmesi , traşlaması, yeniden şekillendirmesi ve dış görünüşünü değiştirmesi amacıyla manevra yapması için giriş kapısı sağlar. Nasal hump denilen burun tümseği (burun kemeri) varsa uygun aletler yardımıyla planlanan şekilde çıkarılır, kıkırdak dokulardaki fazlalıklar çıkarılır, kıkırdak kesileri burun ucunu ufaltır ve daha iyi bir görünüm (kontur) sağlar. Gerekiyorsa, burun kökü ile alın ve burun ile üst dudak arasındaki açı düzeltilir. Örneğin burun alt kenarı ile dudak arsındaki açının düzeltilemesi işlemi halk arasında burunu kaldırma olarak bilinir.Burada amaç sıklıkla; üst dudakla burun arasında erkeklerde 90, kadınlarda yaklaşık 100 derecelik bir açı elde etmektir.
Burun tümseğinin çıkarıldığı durumlarda burun çatısı yeniden oluşturulur.Daha sonra burun içine tamponlar yerleştirilir, burun çatısı yeniden oluşturulmuşsa bu şeklin korunması ve bu yeni şekilde kalması için burun sırtı alçıya alınarak operasyon sonlandırılır.Bu noktada dikkati yine şu noktaya çekmekte yarar var, yaptığımız her işlemde burun fizyolojisini ,fonksiyonunu ve doğal görüntüsünü bozmamak en çok dikkat edilmesi gereken unsurlardır.
10-Ameliyat sonrası iyileşme dönemi nasıldır?
Ameliyat sonrası ilaçlarla geçen hafif bir ağrı olabilir. Yüzde-özellikle alt göz kapaklarında-oluşabilecek morarma ve şişmeyi azaltmak için baş yukarıda olacak şekilde yatması önerilir göz kapakları üzerine belli aralıklarla soğuk kompres uygulanması istenir.Burun alçısı genellikle 7-10 içinde, burun tamponları ameliyatın en geç 3. günü çıkarılır.Göz çevresindeki morarmalar ameliyatı takiben bir kaç gün içinde solmaya başlar ve genellikle 2. haftanın sonunda tamamen kaybolur.Burundaki şişliklerin %90 ı ilk ay içinde kaybolur. Burundaki şişlik yavaşça gerileyeceği ve yeni burun şeklinin ortalama olarak ameliyat sonrası 3. ayda ortaya çıkacağı bilinmelidir. (Bu süreçte hekim hastasından sıklıkla basit ve kişi tarafından kolayca uygulanabilecek burun masajı yapmasını ister.)
Estetik burun operasyonlarının çoğu burun içinden yapılan kesilerle gerçekleştirildiğinden görülür bir yara izi yoktur.Sadece geniş burun kanatlarına sahip hastalarda burun kanatlarını daralması (burun deliklerinin küçültülmesi) gerekirtiriyorsa her iki burun kanadı kıvrımından zor farkedilen bir kesi yapılarak daraltılır ve bu işlem sonrasında genellikle belli belirsiz bir izi gözleyebiliriz.
Bazı estetik burun ameliyatlarından sonra hasta yakınları ve arkadaşları yapılan ameliyatla burnunda pek fark göremediklerini ifade edebilirler. Böyle tepkileri başarısızlık olarak algılamamak gerekir tam aksine iyi ve doğal görünümlü bir burun daha makbul oacaktır. Sonuçta amaç dikkat çeken yeni bir burun yaratmaktansa yüzün genel özelliklerine yakışan orantıda ustaca harmanlanmış bir burun yaratmaktır.Kişinin öncelikle yüzü sonra tüm vucudu ile UYUMLU bir burun oluşturmak esas amaçtır.
11-Estetik burun cerrahisi geçiren hastalar ameliyattan sonra ne zaman normal hayatlarına dönebilirler ve nelere dikkat etmelidirler?
Her ne kadar ameliyat sonrası 1-2 günde ayağa kalksada hastalara normal rutin yaşantılarına dönebilmeleri için bir program önerilmektedir.Uygun iyileşmeye izin vermek için kişi şunlara dikkat etmelidir; aşırı efor gerektiren aktiviteler (koşma ,yüzme gibi) 3-4 hafta süreyle kısıtlanır.İşe geri dönme kararı kişinin şişlik ve yüzündeki rahatsızlık derecesine dayanırsa da -varsa- burun üzerindeki alçı kalıp alındıktan sonra (ortalama olarak 10 gün) işe dönülebilir.
Ameliyat sonrası bir kaç hafta sert, oğuşturmayı gerektirecek kozmetik malzemelerin kullanımından kaçınmaları önerilir. Morluklar geçinceye kadar güneş koruyucu kremlerin kullanılması gerekebilir. Gözlük kullanan bir hastadan 3 ay kadar gözlük takmaması istenebilir.
12- Estetik burun ameliyatı geçiren kişilerde sonuçları olumlu ya da olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?
Sonuçları olumlu etkileyen faktörleri şöyle açıklayabiliriz.Hastanın yara iyileşmesinin iyi olması, daha önce burunla ilgili bir ameliyat geçirmemiş olması,kıkırdaklarının güçlü olması, burun derisinin ne çok ince nede çok kalın olması, burun ile yüz arasında büyük oransızlıklar olmaması, ameliyat sonrası doktor tavsiyelerine uyulması iyileşmeyi olumlu yönde etkiler.
Sonuçları olumsuz etkileyen faktörle ise şöyle sıralanabilir:Hastanın yara iyileşmesinin kötü olması,önceden ameliyat geçirmiş olması,burun derisinin kalın ve yağlı olması, kıkırdakların zayıf olması, burun ucunun kalın olması ve kişinin ameliyat sonrası doktor tarafından istenilen bakım kurallarına uymaması sayılabilir.Örneğin ameliyat sonrası kişilerden istenilen masaj programı çok önemlidir. Özellikle ameliyattan sonraki ilk 3 ayda buruna doktor tarafından önerilen masajlar dikkatlice uygulanmalıdır.Ameliyat sırasında burun derisi kıkırdak ve kemik yapılar üzerinden kaldırılır ve böylece kıkırdak ve kemiklere istenilen şekil verilir. Kıkırdak ve kemiklere yeni şekli verildikten sonra burun derisi tekrar bunlar üzerine gelir. İşte bu aşamada derinin örneğin yeni kemik çatıya erken ve yanlış yapışması burun görüntüsünde bozulmalara neden olabilir. Buruna (burun derisine) yapılan basit masajlarla bu yapışıklık ve olumsuz görüntü önlenebilir.
