Günlük yaşamımızda tıbbi terimlerin hepsi birer muamma bizler için. Genelde halk arasındaki isimlerini biliriz. Ama bunun öyle bir adı yok. Ve atlanması durumunda da ciddi hasarlara yol açabiliyor. Ve hatta ameliyat kaçınılmaz hale gelebiliyor.
Ülkemizde her 10 kadında 1’inde görülmesine karşın hakkında çok bilginin olmadığı, kamuoyu olarak yeterince bilgi sahibi olmadığımız hastalıkların başında endometriozis geliyor. Önlem alınmadığında ve tedavi edilmediğince çok ciddi hastalıklara yol açan endometriozis, birçok organa da zarar veriyor. Avrasya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Süleyman Yeniocak, endometriozis hakkında bilinmesi gerekenleri anlatıyor.
Endometriozis nedir?
Genel olarak üreme çağındaki kadınlarda %30-60’ında rastlanılan endometriozis, menopoz sonrası kadınlarda %10’lara kadar gerilemektedir. Ortaya çıkmasındaki neden ise rahimde bulunan tabakanın çeşitli sebeplere bağlı olarak rahim dışında, mesanede, bağırsaklarda hatta beyin gibi organlarda gelişmesi durumudur. Bu tablo endometriozis olarak tanımlanır ve bu durumu ortaya çıkaran sebepler tam olarak bilinememektedir.
Endometriozisin belirtileri nelerdir?
Hormonal faktörler, bağışıklık sistemindeki bozukluklar veya anatomik bozuklukların risk faktörünü arttırdığı endometriozisin belirtileri aşağıdaki gibidir;
- Sürekli tekrarlayan bel ağrıları,
- Cinsel ilişki sırasında ağrı ve acı,
- Adet sancıları,
- İdrar yaparken yanma, sürekli yorgun hissetme,
- Dışkılarken zorlanma ve sancı,
- Kanlı idrar ve dışkı,
- Konsantrasyon eksikliği,
- Depresyon.
Normal şartlarda rahimde olması gereken tabakanın akciğerlere yerleşmesiyle kanlı balgamlar görülebilir. Bunun yanı sıra bu tabaka beyne yakın bir yerde konumlanırsa epilepsiye kadar yol açabilecek kadar etkilidir.
Çikolata kistine yol açıyor
Endometriozis ile ilgili yapılan araştırmalar gösteriyor ki, bu durumun görüldüğü kişilerin çoğunda çikolata kistine rastlanıyor. Böyle bir tablonun ortaya çıkmasıyla iki hastalık arasındaki ilişki araştırılmış ve yumurtalıklara yerleşen endometriozisin çikolata kistini meydana getirdiği ortaya konmuştur. Dolayısıyla cinsel ilişki sırasında yaşanan ağrı, kasıklarda meydana gelen sancının sebebi, yumurtalıklara yerleşen ve çikolata kistine sebebiyet veren endometriozistir.
En çok kimlerde görülüyor?
Çok sık rastlanılan bir durum olan endometriozis, genellikle doğurganlık şansı düşük olan kadınlarda görülmektedir. Daha önce anne olmuş kadınlarda da görülme riski olan endometriozis, sosyo-ekonomik düzeyi yüksek şehirli kadınlarda daha çok ortaya çıkıyor.
Dört çeşit endometriozis vardır
Yerleştikleri bölgeye göre endometriozis 4 başlık altında toplanabilir. Bunlar;
- Karın zarından olan endometriozis,
- Yumurtalıklarda olan endometriozis,
- İdrar yollarında, mide bağırsak sisteminde, makat bölgesinde olan derin endometriozis,
- Karın zarı dışında olan endometriozis.
Derin endometriozis tehlikeli olabilir
Konumlandığı bölgeler itibariyle tehlikeli olabilen derin endometriozis, endometriozis odaklarının alt karın bölgesindeki organların duvarının içine kadar girmesi durumudur. Söz konusu odaklar ne kadar ilerlerse şikayetler ve ağrılar da o kadar ağır olur. Özellikle de şiddetli kasık ağırları ve cinsel ilişki sırasında yaşanan ağrılar, bu sebeple yaşanır. Eğer endometriozis, vajina ile makat arasında gelişirse ileri derecede inflamatuar meydana gelebilir. Bunu diğer komşu organ ve dokulardan ayırmak çok zordur alınmadığında ise idrar yolu ve bağırsak tıkanıklıklarına yol açabilir. Tedavi için genellikle hormon desteği uygulanır ancak vajina ve makat arasındaki endometriozisi almak için en etkili yol cerrahidir.
