Şöyle bir düşünelim; karşımızdakini dinlerken, izlerken onunla empati kuruyorum dediğimizde gerçekten empati kurmuş oluyor muyuz ? Birçoğumuzun buna cevabı evet , tabii ki de olacaktır diye düşünüyorum.
Empati kurmanın aslında 3 temel kriteri vardır;
1.Kendini karşındakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakabilmek
2.Karşındakinin düşünce ve duygularını doğru anlayabilmek ve hissedebilmek
3.Karşındakini anladığını ona ifade edebilmek
Kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyarak olayları onun gözünden, onun penceresinden, onun bakış açısından bakabilmeyi başardığımızda onun olaylara neden öyle tepkiler verdiğini ya da olay hakkında neden öyle düşündüğünü daha rahat anlayabiliriz. Bu anlama ona hak verdiğimiz anlamına gelmez ama düşüncelerinin ya da verdiği tepkilerin nedenlerini anlamamız aynı zamanda karşımızdakini de anlamamızı sağlayacaktır.
Karşımızdaki kişinin düşünce ve duygularını doğru anlayabilmek ve hissedebilmek de empati kurmada çok önemlidir. Çünkü kimi zaman karşımızdaki kişinin yakınlık derecesine göre empati kurma derecemiz değişebiliyor. Çok yakınımız olan ya da kendimize çok yakın hissettiğimiz kişilere karşı bazen yeterince objektif olamıyoruz. Olayları nesnel bir bakış açısıyla değerlendiremiyoruz. Bu sebepten onunla empati kurup hatalarını ya da yanlışlarını ona söylememiz gerekirken tam tersi onu yaptığı yanlışlar konusunda daha da cesaretlendirebiliriz. İşte tüm bu sebeplerden ötürü karşımızdakinin yakınlık derecesi ne olursa olsun ona karşı objektif olup anlattığı, yaşadığı, gözlemlediği şeyleri nesnel bir bakış açısıyla değerlendirmeliyiz.
Karşımızdakini anladığımızı da ona ifade edebilmek yine empati kurma noktasında çok önemlidir. Anladığımızı ifade ederken onu gerçekten anladığımız ve duygularını paylaştığımız için böyle davrandığımızı ona hissettirmeliyiz. Eğer onunla bu bağı kurmadan ona yaklaştığımızda o kişiyle aramızda bir samimiyetsizlik oluşabilir ve karşımızdaki de bu durumu hissedebilir.
Tüm bunları yaparken empati ve sempati kavramlarını da birbirine karıştırmamalıyız. Sempati; karşımızdakini anlamadan, onun paylaştığı duyguları hissetmeden, onu objektif olarak değerlendirmeden tüm anlattığı şeylere sorgusuz sualsiz inanmak ve kabul etmektir. Örneğin; bir arkadaşınız size problem yaşadığı kişiyle olan sorunlarını anlatırken ağlamaya başladı. Sizde onunla birlikte duygulanıp, ağlamaya başladığınızda onun anlattıkları sizin için artık önemli olmaktan çıkar. Siz için tamamen onun üzüntüsü önemli olmuştur. Bu sebepten karşınızdaki kişiyle empati kurarak mı olayları değerlendiriyorsunuz yoksa o kişiye sempati duyarak mı olayları değerlendiriyorsunuz bu iki önemli noktayı mutlaka dikkate alarak davranmalısınız.
