Nev Bandırma Göğüs Hastalıkları Bölümünden Uzm. Dr. Elif Yaldız, dünya genelinde elektronik sigara (e-sigara) ve ısıtılmış tütün ürünlerinin kullanımının hızla artmakta olduğunu belirtirken, bu ürünlerin de en az sigara kadar zararlı olmasıyla ilgili açıklamalarda bulundu.
Elektronik sigaralar hakkında bilgi veren Uzm. Dr. Elif Yaldız, “Elektronik sigaralar, içerisine konulan, genellikle nikotin içeren bir sıvı çözeltiyi ısıtan ve solunabilecek bir buhar haline dönüştüren cihazlardır. Bu cihazlar çoğu zaman pil yardımıyla çalışır. Genellikle, e-sigara, e-buharlaştırıcı gibi isimleri vardır ve özellikle yurt dışında sıkça kullanılan bu eylemin adı “vaping” olarak adlandırılır” dedi.
Geleneksel sigaralardan daha az zararlı olduklarını gösteren bir kanıt yok
Dr. Yaldız, “Nikotin konsantrasyonları büyük ölçüde farklılık gösteren e-sigaralarda propilen glikol, gliserol, etilen alkol, polietilen glikol (PEG400), diasetil dietilen glikol, amino-tadalafil, rimonabant, cannabibinoid, nitrozaminler, formaldehit, asetaldehit keton, civa, tetrametilpirazi, kurşun, nikel, krom, nikotin, yapay aromalar olmak üzere çok çeşitli kimyasallar bulunmaktadır. Isıtılmış tütün ürünleri tüm tütün ürünleri gibi toksiktir ve kanserojenler içerir. Geleneksel sigaralardan daha az zararlı olduklarını gösteren yeterli kanıt yoktur. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre her türlü tütün ürünü kullanımı, e-sigaralar ve ısıtılmış tütün ürünleri de dahil olmak üzere zararlıdır” diye belirtti.
Aromatik olanlar daha zararlı olabilir
Son dönemde hekimleri en tedirgin eden durumların başında ise elektronik sigaraların aromatik versiyonlu olanlarının gelmekte olduğunu belirten Yaldız, “Vanilyadan naneye, limondan acı bibere kadar farklı tatlara sahip; renkli ve ilgi çekici ambalajları bulunan bu ürünler, denetimsiz şekilde özellikle internet üzerinden satışa sunulmaktadır. Cihaz üflendiğinde içindeki nikotin, aromatik maddeler ve diğer kimyasallar buharlaşarak solunum yoluyla alınmakta ve akciğerler başta olmak üzere vücudumuza zarar vermektedir. Kamuoyunda masum algısı yaratılsa da aromatik sıvı içeren elektronik sigaralar normal sigaralar kadar zararlıdır. Hatta aromatik olanlar, artı kimyasal barındırdığından daha zararlı bile olabilir. Ayrıca daha kolay bağımlılık yapabilir” dedi.
Elektronik sigara, sigarayı bıraktırmaz
Yaldız, “Elektronik sigara klasik sigara içimini azaltan ya da bıraktıran bir uygulama değildir. Araştırmalar e-sigara kullananların %79’unun klasik sigara içmeye de devam ettiğini ortaya koymuştur” diyerek, elektronik sigaranın sigarayı bıraktırma yöntemi olarak kullanılmasının yanlış olduğunu belirtti. Bunun bir pazarlama yöntemi olduğunu ifade eden Yaldız, “Elektronik sigaradaki nikotinin şekli ve dozunun bağımlılık yapıcı etkisi çok yüksektir. Nikotin, adrenalin ve sonrasında beyinde dopamin salınmasına neden olmaktadır. Sonuç olarak beyindeki ödül sisteminin aktive edilmesi ile zevk alınması sağlanmaktadır. Bu kişiler elektronik sigaraya bağlı sağlık problemi yaşasalar da yüksek riskleri önemsemeyerek kullanmaya devam etmektedirler. Elektronik sigarayı ilaç firmaları ya da sağlık sektörü değil, bizzat sigara firmaları üretip pazarlamaktadır. Bu firmaların amacı, daha fazla satmak ve yeni müşteriler bulmak olduğu için bu da daha fazla insanı bağımlı yapmaktan geçmektedir” dedi.
Ciddi rahatsızlıklara sebep olabilir
Elektronik sigara kullanımının ileriye yönelik birçok ciddi hastalığa sebep olabileceğini ifade eden Uzm. Dr. Elif Yaldız, “E-sigaranın, başta solunum ve kardiyovasküler sistemler olmak üzere karaciğer, böbrekler ve sinir sistemine de zararları vardır. E-sigara bağışıklık sistemini olumsuz etkileyerek, zatürre gibi alt solunum yolu enfeksiyonları riskini de arttırmaktadır. 2019 yılında yapılan bir araştırma, e-sigara kullanımının inme, kalp krizi, anjina ve kalp hastalığı riskinde artış ile ilişkili olduğunu bulmuştur.” diyerek sözlerine devam etti. “Elektronik sigaranın ağız sağlığı üzerinde de bir takım olumsuz etkileri olduğu görülmektedir. Bu konuda yapılan bir çalışmada, e-sigara aerosolüne maruz kalmanın, dişlerin yüzeyini ya da mine tabakasının üzerini, bakteri geliştirmeye daha yatkın hale getirdiği bildirilmiştir. Araştırmacılar elektronik sigaranın çürük riskini artırabileceği sonucuna varmışlardır. Klasik sigaralardan farklı olarak e-sigaralarda bulunan lityum pillerinin patlaması yüz, göz, ağız ve çene yaralanmalarına da neden olmaktadır” dedi.
Sigarayı bırakmanın doğru yolu tedaviden geçiyor
Yaldız, “Sigarayı bırakmak için hedefinizin tüm tütün ürünlerini kullanmaktan tamamen vazgeçmek olduğunu unutmayın. Ayrıca, nikotin ve geleneksel sigara içeren e-sigaraların ikili kullanımı kesinlikle önerilmez. Sigarayı bırakmak için yardım arıyorsanız, bu amaç için güvenli ve etkili olduğu gösterilen FDA onaylı ilaçlar bulunmaktadır. İlaç ve danışmanlık kombinasyonunun sigarayı bırakmada en iyi sonucu verdiği bilimsel olarak gösterilmiştir” diyerek sözlerine son verdi.
