Uzmanlar uyarıyor: “Bacaklarda yanma, ağırlık hissi, kaşıntı, karıncalanma, kramp, şişme, mavi ve mor renkte yeni oluşan damarlanmalar varsa varis olabilirsiniz, hareket etmek şart”
Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği, “Sağlıklı Bacaklar Gülen Gözler” mottosu ile 29 Haziran’da Ankara’da varis hastalığı ile ilgili Farkındalık Günü düzenlendi. Varis hastalığının tanısı, tedavi ve korunma yöntemleri ile ilgili en doğru, en güvenilir bilgilere ulaşılması amaçlanan etkinlikte ünlü sunucu Özlem Yıldız uzman doktorlara hastalıkla ilgili sorular yöneltti. Uzmanlar, hastalık konusunda dikkat edilmesi gerekenleri, risk faktörlerini ve bu hastalıktan korunmak için hangi sporların yapılması gerektiği gibi tüm merak edilenleri anlattı.
Varis, toplumun neredeyse bütün kesimlerinde yaygın bir şekilde görülüyor. Uzmanlar, bu hastalığın yaz aylarında artış gösterdiğine dikkat çekti. Bu hastalıkta genetik faktörler başta olmak üzere, ileri yaş, obezite, gebelik, sigara kullanımı, hamam, sauna, kaplıca gibi ortamlarda uzun süre kalmak, sıcak suyla duş almak, uzun süre ayakta çalışmak veya fazla oturmak, dar kıyafetler ve yüksek topuklu ayakkabı giymek temel risk faktörleridir. Uzmanlar varis hastalığından korunmak için 30 dakikada bir egzersiz yapılması gerektiğini vurguluyor.
Belirtiler: Yanma, ağırlık hissi, kaşıntı, karıncalanma, kramp, şişme, mavi ve mor renkte oluşan damarlanmalar
Başkent Üniversitesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay, hastalıkla ilgili olarak, “Varisi kısaca toplardamarların genişlemesi, uzaması ve kıvrımlı hal alması olarak tanımlıyoruz. Varis, yaz aylarında oldukça sık rastlanan bir hastalık. Bu hastalığın kadınlarda daha sık görülmesinin nedeni ise hormonların etkisi ve gebeliktir. Kozmetik varisler kadın hastalarda daha fazla belli oluyor. Gebelikteki hormonal değişimler, artan sıvı miktarı ve bebeğin karın içine yaptığı baskı, toplardamarlarda basıncı artırarak varis oluşumuna neden oluyor. Hamilelikte oluşan varislerin önemli bir kısmının kendiliğinden düzelme olasılığı vardır. Varislerin çoğu çıplak gözle görülebilir. Tanısı ile muayene ile konulabilir. Bacaklarda yanma, ağırlık hissi, kaşıntı, karıncalanma, kramp, şişme, mavi ve mor renkte oluşan damarlanmalar hastaların kalp ve damar cerrahisi polikliniklerine görünmeleri gerekmektedir.” dedi.
Ulusal Vasküler ve Endovasküler Cerrahi Derneği Başkanı, Prof. Dr. Mustafa Şırlak, varis hastalığının tedavi yollarını anlattı. Şırlak, “ Varis ve venöz yetmezlik hastalarında ana prensip; hastanın ağrı, yanma, karıncalanma, ağırlık hissi, uyuşma gibi şikayetlerini gidermektir. Eğer varsa kozmetik problemleri tedavi etmek, venöz yetmezlik ve venöz yetezliğe bağlı venöz kan basıncını düşürmek, ayaklarda, özellikle bilek iç kısmında oluşabilecek yaralara, kanamaya ve pıhtı oluşumuna engel olmaktır. Bu amaçla varis çorapları ve venotonik aşanlar dediğimiz toplardamar dostu ilaçlar kullanılmaktadır. Bu şekilde ödem azaltılarak semptomatik rahatlama sağlanmaktadır. Varis çorapları bacak şişmesini engellemekte, bacakların alt kısmında biriken kanın kalbe dönüşünde fayda sağlamaktadır.” dedi. İlaç ve çorap tedavisine rağmen şikayetleri devam eden, yara açılmış, toplardamar çapı artmış, kanama şikayeti olan, ve damarda pıhtı oluşturan hastalar için ise operasyon yapılması gerektiğini söyledi. Şırlak, “Gelişen teknoloji sayesinde açık ameliyatlar yerini kapalı ameliyatlara bırakıyor. Kapalı yöntemlerin en çok bilinenleri lazer, radyofrekans, buhar gibi yöntemlerdir. Bu yöntemlerin tamamında kesi uygulanmadan damar içerisine yüksek ısı verilerek damarın devredışı bırakılması amaçlanır. Diğer kapalı yöntem de zamk ya da yapıştırıcı tedavisidir. Bu yöntemde de damara bir kateterle girilerek, siyanoakrilat isimli yapıştırıcı damar içine belli aralıklarla enjekte edilerek damarın kurutulması sağlanır.” dedi.
Düzenli spor yaparak hareket etmek şart
Varislerden korunmanın yollarını anlatan Başkent Üniversitesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Tankut Akay, hayata hareket sokmanın önemini anlattı. Akay, “Her gün düzenli olarak yürümek, hareket etmek çok önemli. Yüzme, bisiklete binme gibi sporları düzenli olarak yapmak, ofis ortamında çalışıyorsanız gün içerisinde sık sık yürüyüş yapmak, fazla kilo almamaya dikkat etmek, fazla sıcak ortamlarda uzun süre bulunmamak, dinlenirken ayakları yukarı kaldırmak gibi önlemleri almalıyız. Bir saatten daha uzun süre oturmamalı ya da ayakta kalmamalıyız. Soğuk suyla bacaklara duş yapmak oldukça önemlidir. Cilde temas eden soğuk su, kanın kalbe dönüşünü hızlandırır. Mümkün olduğunca bol kıyafetler tercih etmeliyiz. Topuk yüksekliği 5 cm’den fazla olan ayakkabıları tercih etmemeliyiz. Doktorların önermediği varis çoraplarını tercih etmemeliyiz, tavsiye ediliyorsa da düzenli kullanmaya özen göstermeliyiz. Fırsat bulduğumuz her anda, 30 dakikada bir düzenli egzersiz yapmalıyız.” diye konuştu.
Gebelikte varisten korunmanın yollarını da anlatan Akay, “Her gün düzenli olarak yürüyüş yaparak toplardamar çevresindeki baskıyı artırabiliriz. Bu da damarın içerisindeki kirli kanın kalbe doğru yol almasına yardımcı olacaktır. Bu hastalığın diğer bir nedeni aşırı kilo almaktır. Hamilelik kilomuza da dikkat etmeliyiz. Her fırsatta bacakları yukarı kaldırarak hareket ettirmeliyiz.” dedi.
Beslenmeye dikkat
Varisten korunmak için beslenmeye dikkat edilmesini söyleyen uzmanlar, günde en az 2 litre sıvı tüketilmesini öneriyor. Prof. Dr. Mustafa Şırlak, “Üzüm, kuşkonmaz, incir, narenciye, elma kabuğu, kiraz gibi besinler kılcal damarları güçlendirerek varisin oluşmasına engel olur. Kuşkonmaz, toplardamar sağlığı için çok önemlidir. Zencefil, kan dolaşımına yardımcı olur, pıhtı oluşumunu engeller. Mineral ve magnezyum açısından zengin olan yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesinde büyük yarar vardır.” diye konuştu. Servier İlaç’ın sponsorluğunda gerçekleşen “Sağlıklı Bacaklar, Gülen Gözler” Farkındalık Günü’nde evde yapılabilecek egzersizler konuklara anlatıldı. Ünlü sunucu Özlem Yıldız’ın sorularını yanıtlayan uzmanlar, hastaları ultrasonografi ile tarama yaparak muayene etti. Ankaralıların ilgi odağı olan etkinlikte hastalara ücretsiz t-shirt dağıtımı da yapıldı.