COVİD-19 yani BETA coronavirüs SARS ve MERCO virüsleri ile aynı aileden gelen bir virüstür,normalde hayvanlarda görülen bu virüs mutasyona uğrayarak insana geçmiş ve insandan insana geçer bir hale dönüşmüştür.
Virüs iri bir virüs olduğu için havada asılı kalma süresi kısadır ve 1 metre aşağı doğru çöker
İnfluenza virüsünden daha bulaştırıcılığı olduğundan(ortalama 1 hastadan 3 hastaya bulaşır),oluşturduğu salgın daha hızlı olmaktadır.
Dokunma ve damlacık enfeksiyonu ile ağız,burun,göz gibi giriş yollarımızdan alabildiğimiz bu virüsün 2-14 günlük bir kuluçka evresi vardır.Bu evre sonunda ateş,öksürük,nefes darlığı,kırgınlık,baş ağrısı,bulantı kusma yapar,ilerleyen olgularda sepsis,akciğer enfeksiyonu ve solunum yolu yetmezliğine yol açabilir.
Teşhis koymak için PCR yöntemi ile virüsü tespit etmek gerekmektedir,heryerde yapılmayan ve sonuçlanması zaman alan bu test dolayısı ile teşhis konulması gecikmektedir,burun salgılarından alınan hızlı test ise henüz çok yaygınlaşmamıştır.
Tedavisinde spesifik bir ilacı bulunmadığından şikayetleri rahatlatmaya yönelik grip tedavisi yapılır.
Hastaların %80 kadarı sadece grip gibi hastalığı atlatır,%20 hastaneye yatış,%5 yoğun bakım tedavisi,% 2 ise ölüm oranına sahiptir.
Ölüm 30-39 yaş arası %0.4
65 yaş üstü %6
80 yaş üstü % 20 dir(genellikle,nefes darlığı,zatüre ,solunum yetmezliği ve sespsise bağlı çoklu organ yetmezliğinden ölüm olur)
Ölüm oranı 9 yaş altındaki çocuklarda risk çok azdır,çünkü immun sistemleri yeterince olgunlaşmadığı için mikroba karşı sepsis tablosu erişkine göre az oluşmakta ve çoklu organ yetmezliğine girmemektedirler.
Genel korunma yöntemleri,kalabalık ortamlara girmemek,elleri dezenfekte etmek(el dezenfektanı,%70 alkol,kolonya gibi),Şüpheli temas ve hastaların yapması gereken evde izole olmak,maske kullanmak,mendil ve enfeklte atıkları özel çöplerde yoplamak ve sık sık el yıkamak,temas ettiği yerleri dezenfektanlarla temizlemek.
