Çocuklarda Tuvalet Eğitimi nezaman başlamalı?
Uzman Klinik Psikolog Yüsra Saraç konu hakkında önemli bilgiler verdi.
Her çocuğun memeden ayrılma, ilk kelimeyi söyleme, yürümeyi kendi ayakları üstünde durmayı öğrenme, bezden ayrılma tuvalete alışma süreci ve niceleri.. Her bir kazanım her çocuğa özel ve biriciktir. Bunlar için genel geçer doğrular, zaman dilimleri, süreler kullanmaya çalışmak elbette doğru olmayacaktır. Kimi çocuk daha erken kimi çocuk daha geç, kimi çocuk hemen 1-2 alıştırmada kimi çocukta birkaç aya ihtiyaç duyabilir.
Çocuğunuzun ve sizin hazır oluşluğunuz bu süreç için oldukça önemlidir.
Çocuğun hazır olduğunu nasıl anlarız?
* – Çocuğunuz tuvalet konusunda çiş, kaka, sifon vb. kullanılacak kelimeleri biliyor mu? Konuşma kelime becerileri gelişti mi?
* – İhtiyaçlarını dile getirebiliyor mu?
* – Motor becerileri ve öz bakım becerileri gelişti mi? Kendi pantolonunu giyip çıkarabilir, ellerini yıkayabilir mi?
Eğer çocuğunuz bu becerileri kazanmış ve herhangi bir organik neden yoksa, genel olarak tuvalet eğitimine 18-36 aylar arasında çocuğunuzun bağırsak ve mesane kas kontrol becerilerinin geliştiği sırada denemeye başlayabilirsiniz
Tuvalet Eğitiminde Neler Yapılmalıdır?
-İlk olarak çocuğu konu hakkında bilgilendirmekle başlayabilirsiniz. Tuvalet eğitimini konu alan kitapları çocuğunuzla birlikte okuyabilirsiniz. (Teonun kaka kitabı, ejderhalarda kaka yapar vb. gibi). Kitaplarla süreci normalleştirdikten sonra, çocuğunuza sürecin başlayacağına dair bilgiler verebilirsiniz. 10 tane bezin kaldı, daha sonrasında başlayacağız gibi
-Bu süreçte kullanacağız eşyaları birlikte seçebilirsiniz . lazımlık, iç çamaşırlarını, adaptör, deneme kilotları gibi. Daha sonrasın da seçtiği bu eşyalarla çocuğu oynamaya bırakabilir onlara alışmasını sağlayabilirsiniz. Çocuklar oyun yolu ile alışırlar ve alıştıktan sonra süreci daha kolay tamamlarlar.Bazı çocuklar sifon sesinden korkabilir, aynı şekilde sifonla oynamasını da sağlayabilirsiniz. Birkaç kere basmasına izin verebilirsiniz.
-Bu süreçte kazalar olacaktır, kaçınılmaz Nasıl ki yürümeyi öğrenirken düşüp kalkıyorlar, bu süreçte de altına kaçıracak, yatağını ıslatacaktır. Böyle durumda kızmaktan, alay etmekten, ceza vermekten kesinlikle kaçının ! Çabasını takdir edip süreci çocuk gözünde normalleştirmenin faydası olacaktır. ‘’Şu anda deniyorsun, arada böyle şeyler olacaktır. Önemli olan çaba göstermen’’ gibi.
-Çocuğunuzu özellikle ilk zamanlarda gözlemleyin. Tuvaleti gelen çocuk kıpraşmaya, kızarmaya başlayacaktır. Bu durumlarda tuvalete yönlendirebilirsiniz. Zaman zaman çocuklar özellikle oyun oynarken oyunu bırakıp tuvalete gitmek istemeyecektir Bu yüzden döndükten sonra oyununa devam edeceksin, oyuncakların burada kimse almayacak, kaldırmayacak diye çocuğu rahatlatabilirsiniz.
-Ebeveynlerin tutarlı olması oldukça önemlidir. Tatile giderken ya da önemli bir işiniz olduğunda uğraşmamak için eğitime başladıktan sonra çocuğa bez takmamalısınız. O zaman çocuk şunu öğrenecektir; bende istediğim zaman bezimi takabilirim. Daima tutarlı olun, eğer çocukta sizde hazırsanız sürece devam edin. Dışarıdayken mutlaka yanınızda yedek kıyafetler, iç çamaşırları olsun.
-Bu süreçte kazalardan biraz olsun kaçınmak için hızlı olun, çocuklar özellikle erken dönemde ki çocuklar uzun süreli olarak tuvaletlerini tutamazlar. Tuvaleti geldiği gibi hemen tuvalete gidin. Çocuğu kazalardan kaçındırmak için bir diğer şey ise; kolay kıyafetler giydirebilirsiniz. Çocuğunuzun kolaylıkla üstünden çıkarıp, giyebileceği kıyafetlerle daha hızlı olmasını sağlayabilirsiniz.
-Gece birkaç defa uyandırıp tuvalete götürün. Bu sırada çocuğun uyanmış olması kendi kendine yürüyerek gitmesi ve süreci fark etmesi oldukça önemlidir. Gece uyumadan birkaç saat önce sıvı tüketimini aza indirebilirsiniz, yarar sağlayacaktır.
-Bu süreçte sıvı tüketimini azaltmak gibi lifli besinlerle çocuğun beslenmesi de önemlidir.
-Bunları uygularken her çocuk ilk seferde başarılı olmak, süreci kabul etmek zorunda değil. Eğer yapmayı reddediyorsa, başaramıyorsa bir süre ara verebilirsiniz. 1-2 ay sonra tekrar başlayabilirsiniz.
Unutmayın ki; herhangi bir organik neden yoksa eninde sonunda tuvalet eğitimini başaracak ve bu süreci tamamlayacak