Obezite vücuttaki yağ kütlesinin aşırı miktarda artışı olarak tanımlanır,gerek Türkiye’de gerek dünyada obez sayısı giderek artmaktadır. Ülkemizdeki araştırmalar çocuklarda ve gençlerde obezite ve aşırı kiloluk oranının yüzde 15-25 oranında olduğunu göstermektedir.
Niçin Obez olunur?
Obezitenin kaynağında iki sebep vardır. 1-Genetik ve endokrin(hormonal) rahatsızlıklardan kaynaklanan obezite 2-Yaşam tercihi ve yeme alışkanlıklarından doğan obezite. Enerji ihtiyacı çocukların büyümeleri için gereklidir. Koşmak,nefes almak, yürümek,beden ısısını korumak, gıdaların sindirimi,hareket etmek,konuşmak gibi faaliyetler enerji harcayarak olur. Vücuda alınan enerji harcanan enerjiden fazla ise artan enerji bedende yağa dönüşüp biriktirilir. Bu şekilde obezite meydana gelir.Çocukluk çağı obezitesinin yüzde 90-95’i fazla kalori alımı ve yetersiz kalori harcanmasından kaynaklanır. Genetik ve endokrin kaynaklı obezite görülme oranı çocuklarda düşüktür. Sömestr tatiline girdiğimiz bugünlerde anne ve babaların olumsuz tutumları ve yanlış beslenme adetleriyle birlikte yaşam şartları değişiklikleride çocukların şişmanlayıp kilo almasına ortam hazırlamaktadır.
Çocuklarda Obezitenin etkileri nelerdir?
Çocukluk çağlarında başlayıp devam eden obezite ortalama ömrü 15 yıl kısalttığı belirtiliyor. Obezite çok ciddi sağlık sorunlarına ve hastalıklarına yol açar. Bunlardan bazıları;
- Damar sertliği, tıkanıklığı ve kalp rahatsızlıkları (ateroskleroz ve koroner hastalık )
- Yüksek tansiyon(Hipertansiyon)
- Şeker Hastalığı
- İnsülin direnci(Metabolik Sendrom) ve kan yağlarında artış
- Safra taşları
- Yağlı karaciğer(Hepatosteatoz)
- Adet düzensizliği ve tüylenme
- Horlama,nefes kesilmesi,uyku düzensizliği
- Kanser olma
- Depresyon ve psikolojik problemlerde artış
- Nefes dariığı ve astım
- Deride çizgilenme ve koyulaşmalar
- Diz, kalça ve bel sorunlarında artış
Çocuk Obezitesinde Önlem ve Tedavi Planı neler yapılabilinir?
- En başta obezitenin neden kaynaklandığı ortaya konulmalı buda doktor tarafından çocuk muayene edilip obezitenin altında bir hastalığın bulunup bulunmadığı ve obezite kaynaklı sağlık sorunları detaylandırılmalıdır. Genetik, metabolik ve endokrin sistem kaynaklı sıkıntılar varsa bunlara yönelik tedaviler alınmalıdır.
- Yaşam tarzı değişikliği ve beslenme düzenlenmesi yapılmalı(ilgili uzman doktor tarafından)
- Ebeveynler sürece dahil olmalı.Buradaki asıl neden kilo alımının baskılanması veya azaltılması yeterli olabilir. Asıl hedef ömür boyu sürecek dengeli ve sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak ve erişkin obezitesinin önüne geçmektir.
- Düzenli egzersiz ve sportif faaliyetlere önem verilmeli(günlük en az 30 dk)
- Hareketli yaşam özendirilmeli.
- Televizyon, Tablet ve bilgisayar başında geçirilen süreler bedeni çalıştıracak çocuk oyunlarıyla dengelenmeli.
- Yüksek kalorili iştahı açan eğlencelik gıdalara mesafe konulmalı,bunun yerine doğal gıdalar özendirilmeli.
- Gıdaların ödül ve amaç olarak gösterilmesi davranışından uzaklaşılmalı.
Çocuklarda Obezite Cerrahisi ve ameliyatları Yapılabilinir mi?
Uygulanan genel yaklaşım daha çok eğitsel, davranışsal ve beslenme planlaması üzerinedir. Yapılan çalışmalarda gösterildiği gibi 15-18 yaş arasında sağlığı etkileyecek boyutta obezitesi olanlarda Obezite Cerrahisinin ve ameliyatları gündeme gelebilir ve yapılabilir.
Çocuklarda Obezite Cerrahisi olduğunda başarı oranları nedir?
Burada amaç çocuğu olabildiğince sağlıklı yeme içme alışkanlıklarına uyum sağlama noktasındadır. Başarı oranları erişkinlere yakındır.
