Çevremizde bulunan ve vücudumuzda alerjik reaksiyon oluşturan maddelere alerjen denilmektedir. Alerji ise, alerjen denen normalde zararsız maddelere karşı immün (bağışıklık) sistemin aşırı tepki göstermesine denilmektedir. Bilinen en yaygın alerjenler; ev tozu, polenler, hayvan tüyü ve besinlerdir. Alerjik hastalıklar en sık üst ya da alt solunum yolları, deri, göz ve sindirim sistemini etkiler. Çocuklar ise alerjik reaksiyonlarda yetişkinlerden daha hassastır. Özellikle küçük yaştaki çocuklarda alerjinin tespiti daha zordur. Şikayetini dile getiremeyen çocuklar uyku bozukluğu, huzursuzluk, davranış bozukluğu, dikkatsizlik gibi anormal davranışlarla ebeveynlerin dikkatini çekebilir. Benzer şikayetleri olan çocuklar mutlaka bir doktor tarafından kontrol edilmelidir. Alerjik hastalıklarda erken teşhis, hastalığın takibi ve ileriki yıllardaki seyri açısından oldukça önemlidir. Geç yapılan teşhis çocuğun sosyal ve psikolojik hayatını da olumsuz etkilemektedir. Alerjik hastalıklarda tanı, hastanın şikayetleri dinlendikten sonra bir takım testler ile konulmaktadır.
Çocuklarda En Sık Görülen Alerji Türleri
Astım: Tekrar eden öksürük, hırıltı ve nefes darlığı ile kendisini gösteren en yaygın kronik solunum yolu hastalığıdır. Duyarlılık astım gelişiminde en önemli uyarandır. Kokulara karşı aşırı bir hassasiyet vardır. Hava kirliliği ve solunum yolu enfeksiyonları astım için risk unsurudur. Kontrol altında tutulmaz ise ciddi nefes kesilmelerine neden olabilmektedir. Astımın teşhisi için çeşitli solunum yolu testleri uygulanmaktadır.
Alerjik rinit (Saman nezlesi): Çocuklarda burunda; akıntı, tıkanıklık, kaşıntı ve gözlerde sulanma ile kendini gösterir. En sık ilkbaharda görülür. Alerjik rinit; geniz etinde büyüme, orta kulakta iltihap, ve sinüzite sık sık neden olabilmektedir. Asla ihmal edilmemesi gereken bir hastalıktır.
Besin Alerjileri: Bu alerjiler genellikle anne sütünden ek gıdaya geçiş sırasında gözlemlenir. Besin duyarlılıkları değişiklik gösterebilmektedir.
Egzama: Bebeklerde sık görülen “atopik dermatit” olarak da bilinen egzama; özellikle süt çocukluğu döneminde ciltte kuruluk, yanak, kol, bacak ve gövdede kaşıntı ile kendisini göstermektedir. Atopik dermatit kontrol altına alınmaz ise ileriki yaşlarda diğer alerjik hastalıkların gelişimine katkı sağlayabilir.
Ürtiker: Alerjenle cildin teması sonrasında deride oluşan kabarıklık ve kaşıntılara denilmektedir. Halk arasında kurdeşen olarak da bilinir. Çocuklarda sık sık görülür.
Anafilaksi: Bu alerji türü vücutta birden çok sistemin etkilenmesine denilmektedir. Anafilaksiye örnek besin alerjileri, böcek sokmaları ve ilaç alerjileri buna örnek olarak verilebilir. Hayati riski oldukça yüksektir. Hızlı tedavi gerektirmektedir.
