İmmünoloji nedir?
İmmünite Latince “immunitas” dan köken alır. İmmunitas, bağımsız olmak, özgür olmak demektir. İmmunite vücut için yabancı ve zararlı olan her şeyden korunma olarak ifade edilebilir. İmmünoloji ise bağışıklık sistemi ile ilgilenen bilim dalıdır.
Bağışıklık (İmmün) sistemi nedir?
Bağışıklık sistemi “mikrop” diye tanımlanan, vücudumuzda enfeksiyona yol açan virüs, bakteri, mantar ve parazit gibi mikroorganizmaların zarar verici etkilerine karşı kişiyi koruyan, savunma sistemimizdir. Bağışıklık sistemi hücreler ve organlar-dokulardan oluşur. Bu hücreler; nötrofil, monosit, lenfosit, dendritik hücre olarak adlandırılır. Organ-dokular; lenf bezleri, timus bezi, kemik iliği, dalak, lenf sistemi, barsak-solunum sistemi-ve derideki lenfoid yapılar olarak sayılabilir. Bağışıklık sistemini oluşturan bu hücre ve organlar birlikte muhteşem bir işbirliği içinde çalışmaktadırlar.
Bağışıklık (İmmün) sistemi nasıl çalışır?
İmmün sisteminin çalışması iki ana başlık altında incelenir.
1. Doğal bağışıklık sistemi (doğal direnç); Enfeksiyonlara yol açan mikropları, vücuda ilk girişte karşılayıp tanıyan ve daha sonra ortadan kaldırmak için çalışan, doğal olarak organizmada hazır bulunan bağışıklık sistemidir. Başlıca deri, solunum sistemi ve sindirim sistemi, doğal öldürücü hücreler ( NK hücresi), fagositik hücreler, protein yapıdaki sıvısal ürünler ( kompleman sistemi, sitokinler) den oluşur. Bu sistem enfeksiyona yol açan mikroorganizma ile karşılaşır karşılaşmaz dakikalar içinde harekete geçer. Oluşturulan immün yanıt etkene spesifik değildir ve hafızası yoktur.
2. Edinsel bağışıklık sistemi ( kazanılmış direnç); Bu sistem, vücuda zarar veren bir mikropla karşılaşmayı takiben, günlerle belirtilen bir hazırlık süresi sonucunda harekete geçer. Etkene spesifiktir ve hafızası vardır. Yapıtaşlarını T ve B lenfositler oluşturur.
Doğal ve edinsel bağışıklık sistemi ayrı ayrı olarak ele alınsa da, karşılıklı etkileşim içinde, işbiriliği ile vücudumuzu zarar veren etkenlere karşı korumaktadırlar.