Ortodonti Uzmanı Dr. Adile Salehli Tosun konu hakkında bilgiler verdi.
Ortodontik tedavi için çok mu erken?
Çoğu kez ortodontik tedavi ortaokul veya lise çağındaki gençlerle ilişkilendirilir, ancak sanılanın aksine çocukluk çağındaki ortodontik kontroller kritik öneme sahiptir. Erken dönem ortodontik muayene ile amatör gözler tarafından farkedilmeyecek bir dizi ağız içi problem teşhis edilir, önlenebilir ve/veya tedavi edilebilir.
İlk ortodonti muayenesi ne zaman olmalıdır?
Çocuğunuz çift haneli yaşlara ulaşmadan bir ortodontiste götürmek, herhangi bir sorun olup olmadığını kontrol etmek ve zihninizi rahatlatmak için en mantıklı karar olacaktır. Güncel bilimsel yaklaşıma göre 7-10 yaş arası çocuklarda ortodonti kontrolü mutlaka önerilmektedir. Çocuğunuzda çarpık dişler, çene ileriliği, çene geriliği, erken süt dişi kaybı, ısırma ve çiğneme problemleri görünüyorsa hiçbir yaş erken değildir, en yakın zamanda ortodonti kontrolü önerilir. Unutmayın ki erken yaşta yapılacak daha basit ve kolay tedaviler, ileride daha zor ve uzun tedavilerin önüne geçecektir.
Neden erken yaşta bir ortodonti kontrolü öneriliyor?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi ilk ortodonti kontrolü 7-10 yaş arasında önerilmektedir. Bu yaşta çoğu çocuk süt ve daimi dişlerinin ağızda bulunduğu karışık bir dönem içerisinde olacak, bu da gelişen veya gelişmekte olan bir problemin ortodonti uzmanları tarafından kolaylıkla tespit edilmesini sağlayacaktır. Çocuğunuzun dişlerinin şuan düzgün görünmesi ileride çapraşıklık veya ısırma problemlerinin oluşmayacağını garantilemez. Erken teşhis ise ortodontik tedavinin hemen başlayacağı anlamına gelmez. Çocukluk çağındaki muayene sayesinde potansiyel sorunlar ortodonti uzmanları tarafından teşhis edilir ve tedaviye başlamak için en iyi zaman planlaması yapılır. Çoğu durumda, düzenli takip ve periyodik muayene uygulanmaktadır. Bazı durumlarda ise gelişen ortodontik sorunları durdurmak için önleyici tedaviler tercih edilmektedir.
Erken teşhis ve tedavinin faydaları nelerdir?
Erken dönem ortodontik muayene, çocuklarda hızla gelişen ağız içi bozulmaları tespit etmek ve yaşam boyu sürecek sorunlara dönüşmeden tedavi etmenin harika bir yoludur. Bazen bu sorunları erken yaşta yakalamak gelecekte olası cerrahi müdahale ve karmaşık tedavi riskinden çocuğunuzu kurtaracaktır. Yetişkinlerde yüz ve çenelerin büyümesi durduktan sonra mümkün olmayacak sonuçlara erken yaşta uygulanan ortodontik tedaviler ile ulaşmak mümkündür. Çocukların metabolizmaları çok hızlıdır ve dış uyaranlara kısa sürede olumlu yanıtlar alınabilir.
Erken ortodontik tedavinin faydaları;
*Daha kolay tedavi
Erken ortodontik tedavinin ana faydalarından birisi genellikle daha kolay olmasıdır. Çocuk ve gençlerin kemik yapıları daha esnektir ve yetişkinlere oranlar metabolizmaları daha hızlı ve etkili çalışır. Bu nedenle ortodontik tedavi amacıyla dişlere iletilen kuvvetlere çok daha kısa sürede yanıt alınır.
*Daimi Dişlerin Sağlıklı Sürmesine Rehberlik Etmek
Bazı çocuklar süt dişlerini olması gerekenden daha erken yaşta kaybedebilir. Erken süt dişi kaybı, daimi dişlerin düzgün ve doğru konumda çıkmasını zorlaştırır. Erken ortodontik tedavi ile daimi dişlerin düzgün konumda gelmesini zorlaştıracak faktörler ortadan kaldırılır ve dişlerin düzgün sırada çıkma şansı arttırılabilir.
*Isırma Problemlerini Düzeltmek
Genellikle derin kapanış, açık kapanış veya çapraz kapanış gibi ısırma bozuklukları genç yaşta tespit edilirse şiddetli hale gelmeden tedavi etmek mümkün olmaktadır.
Potansiyel Problemlerin Tanımlanması
Çocukluk çağında yapılan ortodontik muayene ile parmak emme veya diş gıcırdatma gibi alışkanlıklar başlangıç aşamasında tespit edilebilir. Bu sayede geri dönülemez sonuçlara neden olmadan bu alışkanlıkların bırakılması sağlanabilir. Erken teşhis ile çocukların diş ve çene gelişiminin normal sınırlarda devam etmesi sağlanabilir.
Ortodontik tedavinin aşamaları nelerdir?
Ortodontik tedavi her yaşta uygulanabilmekle beraber, üç farklı aşamaya ayrılabilir; erken dönem(çocukluk çağı) ortodontik tedavi, genç/ergen tedavileri ve yetişkin tedavileri.
-Erken ortodontik tedavi genellikle “birinci aşama” olarak isimlendirilir, çünkü çocuklar büyüdükçe daha ileri tedavi ihtiyaçları olacaktır.
-Genç/ergen tedavileri, daimi dişlenme tamamlandıktan sonra (genellikle 12 yaş sonrası) uygulanan ortodontik tedavileri tanımlar. Büyüme ve gelişim halen aktif olarak devam ettiği için bu yaşlar tedaviye en duyarlı zamanlardır. -Ortodontik tedaviler sadece çocuklar ve gençlerle sınırlı değildir, yetişkinler de ortodontik tedavi görebilir. Yetişkin ortodontik tedaviler sadece estetik iyileştirmeler sağlamaz aynı zamanda dişeti sağlığını olumlu etkileyecek değişiklikler oluşturur. Yetişkinler genelde diş aşınmalarının önlenmesi, implant için yer elde edilmesi veya dişler arasındaki boşlukların giderilmesi amacıyla ortodontik tedaviye başvururlar.
