Cinsel isteksizlik, kişinin karşı cinsle ilişkiye girme arzusunun olmama durumudur. Görme, koklama, işitme, dokunma, tatma, düşünce ve duygular cinsel isteği meydana getirir. Kişinin kendi iç dünyasında yaşadığı psikolojik etmenler, kendi biyolojik yapısı ile ilgili faktörler, çevresel ve kültürel faktörler cinsel istek düzeyimizi belirler. Hasta ya kendi kendine tanı koyar ya da partneri tarafından tanı konulur. Yani değerlendirmede görecelik söz konusudur. Bu durum partnerler arasında ciddi uyumsuzluğa ve çatışmalara yol açar. Ön planda sorun olarak veya başka bir cinsel sorunun altına saklanmış olarak karşımıza çıkar. Kadınlarda genel olarak görülme sıklığı % 30 oranında olup en sık görülen cinsel işlev bozukluğudur.
Cinsel isteksizlik tipleri ergenlik döneminden beri görülen primer cinsel isteksizlik, cinsel sorunu olmayan bir kadının hayatının herhangi bir evresinde cinsel açıdan isteksizleşmesi ise sekonder cinsel isteksizliktir. Cinsel isteksizlik ağrılı cinsel birleşmeye, uyarılma ve orgazm bozukluklarına da neden olabilir. Bu durum partnerde de cinsel istekte azalmaya yol açabilir. Tam tersi partnerinde cinsel problem yaşayan kadında da isteksizlik olabilir. Kadınlarda cinsel isteksizlik; kızgınlık ve öfke, utanma, korku, endişe ve suçluluk hissetme duygularına açabilir.
Nedenleri;
• Primer cinsel isteksizlik;
1. Geçmişte yaşanmış olumsuz cinsel deneyimlerin bilinçdışı izdüşümleri; suçluluk ve günahkarlık duygularını içerir.
• Sekonder cinsel isteksizlik;
- Yaşlanma,
- Cinsellikten uzun süre uzak kalmak,
- Kronik hastalıklar,
- Vajinal enfeksiyonlar,
- Evlilikte ilişki sorunları,
- Depresyon,
- Cinsel kimlik gelişiminde sorunlar,
- Dini baskılar,
- Gebe kalmaktan ve cinsel yolla bulaşan hastalık kapma korkusu,
- Hormonal bozukluklar,
- Gebelik ve lohusalık dönemi,
- Menopoz,
- İlaç yan etkileri,
Kadınların yaklaşık %1’de gerçekten fiziksel bir problem vardır. Geri kalan %99’luk kesimin problemi tamamen psikolojiktir.
Değerlendirme;
- Cinsel birleşme sıklığı,
- Cinsel düşünce ve fantezilerin sıklığı,
- Orgazm ile sonlanan cinsel etkinlik sayısı,
- Gerçekte istenen ideal cinsel istek sıklığı,
- Belirtilerin ortaya çıkmasından önce yaşanan olaylar,
- Psikolojik öykü ve evlilik öyküsü,
- Kadının hayatında düzen değişikliği olup olmadığı sorgulanır,
Tedavi;
Cinsel istek insanın içinde doğuştan vardır. Ve bu nehir içimizde akar. İsteksizlik durumunda bu nehir üzerinde bir baraj vardır. Tedavide bu barajın yıkılması amaçlanır. Kişinin kendi isteği ile gelip gelmediği, bu isteksizliği değiştirmek konusundaki farkındalığı çok önemlidir. Temel strateji kadının gevşemiş ve kaygılı olmayan durumdayken yeterli cinsel uyarıya tepki vermesini sağlayacak şekilde cinsel durumunun yeniden yapılandırması amaçlanır.
