Cilt vücutta bulunan en büyük organdır. Vücudu enfeksiyonlardan korumak, vücut ısısını ve sıvıları düzenlemek gibi pek çok önemli fonksiyonu yerine getirir. Cilt başlıca 3 katmandan meydana gelir. Epidermis, cildin en dış katmanıdır. Vücudu dış etkenlerden korur. Derinin alt katmanlarının UV ışınlarına maruz kalmaması için önleyici pigmentler içerir. Dermis, Epidermisin bir alt katmanıdır. Kan damarları, bağ dokular, kıl folikülleri ve ter bezleri içerir. Cildin en derinde ise subkütan katman bulunur. Yağ hücreleri ve kolojenler içerir.
Dünyadaki en yaygın kanser tiplerinden bir tanesi de deri kanseridir. Yapılan istatistikler her yıl yarım milyon yeni deri kanseri vakası ortaya çıktığını gösteriyor. Kimler, neden deri kanseri oluyor? Deri kanserinin en büyük nedeni güneşten gelen Ultra Viole (UV) radyasyondur. Fakat bu radyasyon suni olarak solaryumdan da gelebiliyor.
Deri kanseri tipleri nelerdir?
Deri kanserlerinin en sık görülen tipleri deriden kaynaklandığı hücrelere göre sınıflandırılmaktadır. Bazal hücreli karsinom, yassı epitel hücreli karsinom ve malim melanom en sık görülen deri kanserleri arasındadır. Deri kanserlerinin erken tanısı çok önemlidir. Bazal hücreli karsinom denilen kanser grubu, deride en sık görülen kanser tipidir. Deri kanserlerinin en önemli etkenlerinin arasında güneş sayılmaktadır. Güneşten korunma özellikle ilk yirmi yıl cilt kanserini önlemekte çok önemlidir. Güneşe çıkmadan önce güneş kremi kullanılması, güneşe uygun kıyafet giyilmesi ve yanmaktan kaçınılması önerilir.
Cilt kanserleri son yirmi yılda artmaya başlamıştır. Özellikle orta yaşlarda daha sık karşılaşılıyor. Sıklıkla erkeklerde görülüyor. Çünkü erkekler, kadınlara oranla daha çok açık alanda çalışırlar. Risk, orta yaş ve sonrasında artıyor. Bahsettiğimiz yirmi yıl içerisinde güneşteki UV oranı da artmıştır. Kanseri tetikleyen bir diğer nokta da budur.
Açık tenliler, ailesinde cilt kanseri olanlar, vücudunda çok sayıda ve düzensiz görünümlü beni olanlar, derilerinde güneşe bağlı çillenme ve lekelenme olanlar, bazı kimyasal ajanlara maruz kalanlar ve daha önce cilt kanseri olan kişiler deri kanseri gelişiminde riskli grup olarak gösterilmektedir.
Tedavisi nasıl yapılır?
Deri kanseri tedavisi kanserin tipine, büyümesine ve bulunduğu yere göre değişebilir. Eğer kanser küçük ise işlem ayaktan, lokal anestezi altında yapılabilir. Bu küçük ve az tehlikeli tiplerde kazıma (küretaj) veya elektrik akımı ile kanser hücrelerini yok etme (dessikasyon) işlemleri de yapılabilir. Kanser büyükse, lenf nodlarına veya vücudun başka bir bölesine yayılmışsa büyük cerrahi işlemlere ihtiyaç duyulabilir. Deri kanserlerinde muhtemel diğer tedavi seçenekleri kriyoterapi (kanser hücrelerinin dondurularak tahrip edilmesi), radyo terapi (ışın tedavisi), kemoterapi (antikanser ilaçların verilmesi)’dir.
Cilt kanserleri tedaviden sonra ilk çıktığı bölgede nüks edebilir. Hatta uzak organlara yayılma riski de vardır. Bu yüzden ilk tedavi çok önemlidir. Tekrar nüks durumunun erken tanı ve tedavisi için hastaların tedaviden sonra sürekli doktor kontrolü altında olması gerekmektedir.
Cilt kanserinden korunmak için neler yapmalıyız?
Cilt kanserinin oluşmasının en önemli faktörü güneş ışınlarıdır. Güneşe maruz kaldığımız süreyi ne kadar azaltırsak, o kadar az etkileniriz. Güneşe maruz kalcağımız zaman ise güneş losyon ve kremleri kullanmalıyız. En önemlisi kullanılan güneş koruyucularının hem UVA,hem de UVB’ye karşı etkili olduğuna,suda koruyucu özelliklerini yitirmediğine dikkat etmeliyiz. .Bunun dışında,tüm cilt düzenli aralıklarla kontrol edilmeli ve herhangi bir lezyonun ortaya çıkması halinde mutlaka doktora başvurulmalıdır.
