Çarpık ayak hastalığı (pes ekinovarus) kolayca tanı koyulabilen ve ayaklarda görülen şekil bozukluklarıdır. Bu hastalıkta ayak bilekleri normal yani düz duruma gelmesi oldukça zordur. Parmakların içe basık bir şekilde ve ayak bölümü öne yönelim pozisyonu almıştır.
Canlı doğumlarda her bin bebekten 1-2 tanesinde etkili olmaktadır. Rahatsızlığın tanısı 16 haftayla detaylı bir ultrasonografiyle konulmaktadır. Bebeklerin çoğunda doğumdan sonra fark edilmektedir.
Çarpık Ayak Rahatsızlığı (Pes Ekinovarus) Nasıl Teşhis Edilir?
Günümüzde anne karnında bile ileri ultrasonografi tetkikleriyle teşhisi yapılabilen çarpık ayak hastalığı, doğumdan hemen sonra da teşhis edilebilir. Bu hastaların aynı zamanda doğuştan kalça çıkığı olması açısından da değerlendirilmesi gerekir.
Çarpık Ayak Hastalığının Semptomları Nelerdir?
Hastanın topuk üzerinde ve ayaklarının iç kısmının tam ortasında oluk şeklinde cilt çizgileri bulunmaktadır. Bu durum hastalığın şiddetine göre değişiklik göstermektedir. Topuk çok küçük olduğu için elle muayene edilse bile çok zor hissedilmektedir. Ayakta genelde küçük olmakta, ancak çift taraflı olduğu için göze batmamaktadır.
Ayakta tek taraflı etkilenme olduğunda, diğer tarafa göre incelme görülebilmekte, fakat bacakların boylarında farklılık olmamaktadır. Ayakta içte, arka ve taban bölümünde olan bağlamakta, kapsüller ve kirişler kısalır ve sertleşmektedir. Ayak kemikleri de ayağın şekline göre deforme olmuş haldedir.
Tedavinin gecikmesi durumunda kemiklerdeki şekil bozukluğu daha fazla artar. Deformasyon en fazla ışık kemiğinde yani talus’ta oluşmaktadır. Ayağın dışa çevrilmesini sağlayan kaslarda belli oranlarda güçsüzlük meydana gelmektedir. Ayağın beslenmesini sağlayan damarlarda bu sorun daha az olur.
Çarpık Ayak Hastalığı ve Tedavisi
Bu sorunun tedavisinde doğumu devamında yapılan haftalık alçı değişimleri yapılması gerekir. Doktor tarafından hastanın ayağına ponseti tekniğine uygun şekilde her hafta değiştirilecek alçı uygulanmaktadır. Ortopedist tarafından her hafta alçının pozisyonu değiştirilerek, ayakta aşamalar halinde düzelme sağlanmakta ve tedaviye hastanın ayağı tam olarak düzelene kadar devam edilmektedir.
Ayaktaki tam düzelme 4-6 defa haftalık uygulanan düzeltici alçı uygulaması, devamında 4 haftalık alçı uygulamasıyla birlikte 8-12 hafta içinde sağlanır. Uygulanan alçılama tedavisi bittikten sonra, ayağın iyileşmesiyle hastaya 2 yaşına kadar ponseti cihazı giydirilmektedir. Çarpık ayak hastası olan çocuklar 8-10 yaşına gelinceye kadar düzenli olarak kontrol altında tutulmalıdır. Erken dönemde yapılan tedavilerde, ayaklardaki deformite başarılı şekilde düzeltilebilmektedir.
