Romatizmal hastalıklar eklemleri, tendonları, bağları, kemikleri ve kasları etkiler. Bazı romatizmal hastalıklar organları da etkilemektedir. Eklem romatizması tam karşılığıyla “eklem iltihabı” anlamına gelen artriti içerir ve 100’den fazla farklı bozukluğu kapsar. Kas romatizması daha çok fibromiyalji hastalığı için kullanılsa da miyofasiyal ağrı sendromunu da kapsar.
Romatizma belirtileri
Romatizma belirtileri, hastalığın türüne, şiddetine etkilenen eklem ve dokulara göre farklılık gösterir. Bununla birlikte hepsinde ortak olarak görülen en yaygın belirtiler ağrı ve iltihaptır.
Eklem romatizması belirtileri
Eklem romatizması ya da tıbbi adıyla artrit eklemleri, ilişkili kasları ve çevreleyen yumuşak dokuyu ilgilendiren belirtilerle seyreder. Bunlara ek olarak halsizlik, yorgunluk, tırnak ve cilt değişiklikleri gibi daha genel belirtiler de görülebilir. En yaygın belirtiler arasında;
- Eklemlerde ağrı
- Şişlik
- Kızarıklık
- Hareket kısıtlılığı
- İltihap
- Eklem ve kaslarda sertlik
- Sabah tutukluğu
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Bel ve sırtta ağrı
- Cilt döküntüleri
- Tırnak değişiklikleri
- Göz sorunları
- Kaslarda güçsüzlük ve ağrı sayılabilir.
Kas romatizması belirtileri
Fibromiyalji belirtileri, kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte hastalarda boyun, göğsün üstü, dirsek, sırt, diz ve bel gibi bölgelerde 3 ay veya daha uzun süren ağrı hassasiyet ve kas sertliği tipiktir. Aşırı yorgunluk ve halsizlik bu belirtilere eşlik eder. Fibromiyaljide vücutta ağrıya duyarlı hassas noktalar vardır ve bunlar ancak uzman doktor muayenesi ile tespit edilebilir.
Miyofasiyal ağrı sendromu da bir kas romatizması türüdür. Bölgesel bir ya da daha fazla kas grubunu içeren ağrı, sertlik ve hassasiyet vardır. Bunlara ek olarak kaslarda uyuşma, karıncalanma, batma, gerginlik, şişlik görülür. Etkilenen kasın yakınındaki eklemlerde ağrı ve sertlik de görülmektedir.
Romatizma nedenleri
Romatizmal hastalıkların genetik ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Genel olarak bazı gen varyantlarına sahip olmak, bir kişinin romatizmal hastalıklara yatkınlığını artırabilir ve çevresel tetikleyiciler hastalığın başlamasına sebep olabilir.
Örneğin; çalışmalar, vücuttaki bağışıklık tepkilerini kontrol etmeye yardımcı olan HLA adı verilen genlerdeki bazı varyasyonların, romatoid artrit gelişme riskini artırdığını ileri sürmektedir. Bu kişilerde, hormonal etkiler, bakteri veya virüs enfeksiyonu ya da obezite gibi bir tür tetikleyici etkene bağlı olarak hastalık gelişebilir.
Romatizmal hastalıkların tedavisi
Romatizma tedavisinde amacı, optimal eklem işlevini sağlarken ağrı ve iltihaplanmayı sınırlamaktır. Tedavi planı, romatizmal hastalık türünün yanı sıra hastalığın şiddetine özel olarak uyarlanır. Tedavide ilaçlar, bölgeye soğuk ya da sıcak kompres, masaj, eklemlerin immobilizasyonu, egzersiz ve cerrahi işlem gibi işlemler uygulanabilir.