Her yaşta görülebilen boğaz şişliği pek çok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda boğaz şişliğinin nedeni basit bir enfeksiyonken, bazı vakalarda bu durum ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Genel olarak yutkunma zorluğu ve ağrılarla kendini gösteren boğaz şişliği nasıl iner ve kaç gün sürer gibi soruların yanıtını bu yazıda bulabilirsiniz. Tümör kaynaklı olmayan şişliklerin medikal ya da doğal yöntemlerle kısa süre içinde tedavi edilebileceği söylenebilir.
Boğaz Şişliği nedir?
Sindirim sistemi içinde yer alan ağız ve yemek borusunun da dahil olduğu, boynun ön kısmında yer alan ve tüp biçiminde olan boğaz kısmında bazı nedenlere bağlı olarak şişlik görülebilir.
Boğaz şişliği ve yutkunma zorluğu
Boğaz şişliklerinde ağrı ile birlikte en sık görülen belirtilerden biri de yutkunmada yaşanan zorluktur. Özellikle uzun süren boğaz şişliklerinde yutkunma zorluğu, konuşmayı ve beslenmeyi de etkilediği için bu durum, günlük hayatı da olumsuz etkiler. Bu nedenle, bu belirtiyi gösteren hastalar genellikle boğaz şişliğine bağlı olarak gelişen yutkunma zorluğuna nelerin iyi gelebileceğini araştırırlar.
Yutkunmanın kolaylaşması için öncelikle boğazın yumuşatılması gerekir. Boğaz kısmı, özellikle şişlikle birlikte kurur ve bu durum, yutkunmayı daha da zorlaştırır. Yutkunma zorluğunu gidermek için hastalar evde doğal tedavi yöntemlerinden yararlanabilirler. Ilık içecekler, yutkunmayı kolaylaştırmanın en basit ve etkili yollarından biridir. Örneğin, ılık su ve bal karışımı boğazın yumuşamasını sağlar. Bununla birlikte, yutkunmayı daha da zorlaştıracak asit oranı yüksek meyve ve içecekler, baharatlar, alkol, kahve ve atıştırmalık kuru gıdalardan uzak durulmalıdır.
Doktor kontrolünde kullanılacak bazı parasetamol grubu ağrı kesiciler de hem boğaz şişliğinin iyileşmesinde hem de yutkunmanın kolaylaşmasında etkin rol oynar.
Boğaz Şişliği nasıl geçer?
Boğaz şişliği rahatsızlığının genel olarak sonbahar, kış ve ilkbahar aylarında görüldüğü söylenebilir. Dolayısıyla, boğaz şişliği nasıl geçer sorusu pek çok insanın merak ettiği bir konudur. Şişliğin görülme nedenine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Grip, soğuk algınlığı, bronşit, kızamık, kızamıkçık, larenjit, farenjit gibi virüslere bağlı olarak gelişen hastalıklarda boğaz şişliği görülmesi durumunda genellikle evde tedavi yöntemleri tercih edilir. Bunun sebebi ise virüslerin metabolizma ve üreme yeteneğinin olmamasıdır.
Bununla birlikte, bakteriler de boğaz şişliğine neden olabilir. Özellikle bademcik iltihaplanmaları ve üst solunum yolu enfeksiyonu A grubu beta hemolitik streptokoklar nedeniyle görülen hastalıklar arasında yer alır. Beta olarak da bilinen bu bakteri grubu özellikle bademcik enfeksiyonuna ve dolayısıyla boğaz şişliğine neden olur. Bu durumda, boğaz şişliği için ilaç ve spesifik olarak antibiyotik ya da penisilin tedavisi uygulanması gerekir. Ancak, viral enfeksiyonlara bağlı olarak gelişen boğaz şişliği vakalarında antibiyotik kullanımının bağışıklık sistemini zayıflatacağı unutulmamalıdır.
Ancak, iltihaplı bademciklerin nadiren de olsa antibiyotikle tedavi edilemediği vakalar da vardır. Bu gibi vakalarda cerrahi tedavi yöntemlerinden yararlanılır. Kronik bademcik enfeksiyonları başta olmak üzere bu gibi durumlarda bademciklerin ameliyatla alınması gerekebilir.
Boğaz şişliği neden olur? (Belirtileri)
Çene altı ve boyun bölgesinde yumru ve şiş oluşumu görülen hastalar boğaz şişliği neden olur ve belirtileri nelerdir gibi sorulara yanıt arar. Yukarıda da belirtildiği gibi, boğaz şişliği pek çok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu nedenler arasında enfeksiyonlar, alerjik reaksiyonlar, diş apseleri, kızamık, guatr, kabakulak, farenjit, larenjit, reflü, romatizmal hastalıklar, panik atak, stres ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olan diğer hastalıklar sayılabilir.
Boğaz şişliğinin en sık görülen nedeni enfeksiyonlardır. Virüslerin neden olduğu gribal enfeksiyonların yanı sıra, cilt enfeksiyonları, kulak enfeksiyonu ve bademcik iltihapları da boğaz şişliğine neden olan enfeksiyon çeşitleri arasında yer alır. Örnek vermek gerekirse, grip ve soğuk algınlığı özellikle kış mevsiminde sıklıkla görülen hastalıklardır. Hastaların çoğunda, bu gribal enfeksiyonlara bağlı olarak boğaz ağrısı ve şişliği görülür. Bu hastalıklar için antibiyotik tedavisine gerek duyulmasa da bakteri kaynaklı enfeksiyon hastalıklarında antibiyotik tedavisi uygulanması gerektiği unutulmamalıdır.
Alerjik reaksiyonlar da boğaz şişliğine neden olabilir. Polen, toz, böcek ısırması, hayvan tüyleri, bazı yiyecekler ve kullanılan ilaçlar ciltte dökülmelere neden olabileceği gibi nefes darlığı gibi sorunların ortaya çıkmasına da sebebiyet verebilir. Boğaz şişliği ise genellikle çok şiddetli alerjik reaksiyonlarda baş dönmesi, kalp çarpıntısı, solunum güçlüğü ve öksürük gibi belirtilerle birlikte kendini gösterir.
Boğaz şişliğinin en yaygın görülen belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Boğaz ağrısı
- Boğazda kaşıntı ve hassasiyet
- Yutkunmada zorluk
- Yorgunluk ve halsizlik
- Ağız kokusu
- Ses tellerinde tahribat
- Bademciklerin kırmızı renkte ve şiş olması
- Bademciklerde iltihaplanmaya bağlı olarak irin görülmesi
Şişliklerin çoğu vakada enfeksiyon kaynaklı olduğu söylenebilir. Enfeksiyon kaynaklı boğaz şişliği vakalarında, yukarıda sıralanan belirtilere ek olarak aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
- Eklemler başta olmak üzere vücudun çeşitli yerlerinde görülen ağrılar
- Baş ağrısı
- Burun akıntısı
- Öksürük
- Ateş
- Bulantı ve kusma
Daha nadir olarak görülen bazı belirtiler ise daha ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Bu durumda, boğaz şişliği; kulak ağrısı, tükürükte kan, deri dökülmeleri, yüksek ateş, boyun ve çene altında görülen büyük yumrular, boyunla birlikte yüzde de görülen şişlikler, konuşurken ya da yemek yerken ağrı hissi ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Bu belirtilerin yanı sıra, genel anlamda belirtilerin çok şiddetli seyretmesi, boğaz ağrısının 7 günden uzun sürmesi ya da kronik hale gelmesi, ses kısıklığının 14 günden uzun sürmesi ve sık aralıklarla tekrar etmesi gibi geçmeyen boğaz şişliği vakalarında ise vakit kaybetmeden bir sağlık kurumuna başvurulması büyük önem taşır.
Boğaz Şişliğine ne iyi gelir?
Bakteri kaynaklı olmayan, virüslerin neden olduğu boğaz şişliğinin tedavisinde genel olarak ilaç tedavisinden çok, evde tedavi yöntemleri tercih edilir. Ancak, gribal enfeksiyonlara bağlı gelişen boğaz şişliği vakalarında bazı antiviral ilaçlar, parasetamol grubu ilaçlar ve boğaz pastilleri kullanılabilir. Bazı durumlarda, belirtilerin hafifletilmesi için doktor kontrolünde öksürük şurubu da alınabilir.
Boğaz şişliği tedavisinde çoğunlukla evde uygulanabilecek yöntemler tercih edildiğinden, boğaz şişliğine ne iyi gelir hastaların en merak ettiği ve araştırdığı konular arasında yer alır. Hastaların alacağı bazı tedbirlerle kısa süre içerisinde iyileşmek mümkündür. Bu tedbirler aynı zamanda boğaz şişliğinin altında yatan hastalığın tedavisi edilmesinde de etkin rol oynar.
Boğaz şişliğinin etkilerini azaltmak için yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
- Gün içinde bol sıvı tüketmek
- Boğazın yumuşamasını sağlayacak ılık içecekleri tercih etmek
- Kafein içeren kahve ve kola gibi içecekleri tüketmemek
- Boğaz şişliğinin artmasına sebep olacak baharatlı ve katı gıdalardan kaçınmak
- Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durmak
- Sigara dumanından uzak durmak
- C vitamini başta olmak üzere vitamin ve mineral oranı yüksek yiyecek-içecekleri tercih etmek
- Fiziksel aktiviteleri sınırlandırarak istirahat etmek
- Boğaz kurumasının önüne geçmek için ortamı mümkün olduğunca havalandırmak
Bu yöntemlerin yanı sıra, evde yapılabilecek bazı içecekler ve bitki çayları da boğaz şişliğine iyi gelen doğal yöntemler arasında yer alır. Örnek vermek gerekirse, adaçayı, ekinezya, papatya, nane, hatmi kökü, zencefil, meyan kökü, çemen otu, ıhlamur, limon, kuşburnu, böğürtlen gibi bitkilerin çaylarının içilmesi boğaz şişliğine iyi gelir ve belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olur. Özellikle antiviral özelliğe sahip olan nane, hem mukusu azaltarak boğaz şişliğine iyi gelir hem de öksürük ve boğaz ağrısı gibi belirtilerin hafifletilmesini sağlar. Ilık suyla yapılan bitki çaylarına bal eklenmesi ise boğazın yumuşamasına yardımcı olur.
Tuzlu su ile gargara yapmak da evde uygulanabilecek doğal yöntemler arasında yer alır. Boğazda bulunan mukusu çeken tuzlu suyla gargara yönteminin günde birkaç kez uygulanmasının boğaz şişliğine iyi geleceği söylenebilir. Ayrıca, biraz suyla seyreltilen elma sirkesi gargarası da boğaz şişliğini hafifleten doğal yöntemler arasında sayılabilir.
Boğaz şişliği kaç günde geçer?
Boğaz şişliğinin ciddi bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkmadığı veya üst solunum yollarıyla ilişkili olduğu durumlarda rahatsızlığın ortalama 7 gün içerisinde geçeceği söylenebilir. Bununla birlikte, 7-10 günden uzun süren boğaz şişliklerinde mutlaka bir sağlık kurumuna başvurulması gerektiği unutulmamalıdır.
Boğaz şişliğinin hafif semptomlarla seyrettiği ve ağrı dışında hastalarda herhangi bir şiddetli belirtinin görülmediği durumlarda ise hastaların 7 günden daha hızlı iyileşeceği söylenebilir. Bu durumda, evde doğal tedavi yöntemlerinin uygulanması ve antiviral ilaçların kullanılması hem belirtilerin şiddetini azaltır hem de boğaz şişliğinin daha kısa sürede iyileşmesini sağlar.
