Böbrek taşına bağlı ağrının özellikleri nelerdir?
Tipik ağrı nöbetleri; genellikle dinlenme halinde ya da sakin durumda etkili olur; genellikle gece ya da sabah erken saatlerde görülür. Ani başlangıçlıdır. Yanlarda (lumbar bölgede) gittikce artan ağrı başlar, karın bölgesine doğru yayılır. Kasıklara, testis veya labialara yayılabilir. Ağrı kıvrandırıcıdır ve ağrı varlığında sakin durmak imkansızdır. Taşa bağlı ağrınız var ise; oturur, kalkar, yürür, uzanır ve rahatsız eden şeyden kurtulmak için sürekli hareket edersiniz.
Başka ne gibi belirtiler olabilir?
Tipik olan ağrı ile birlikte idrar şikayetleride olabilir. İdrar yapma ile yanma hissi, idrarın kırmızımsı veya pembe renkte, kanlı gelmesi görülebilir.Taş hastalarında, tıkanıklığa bağlı olarak farklı derecelerde enfeksiyonlarda sık görülmektedir. Ağır enfeksiyon tablosu oluşabilir bu durumda bulantı kusma ve ateş sıklıkla vardır.
Taşların çoğunluğunun direkt filmlerde değişken derecelerde görülebilmesine karşın bu filmlerde görülmeyen taşlar da vardır. Ayrıca bu filmlerde taşların görülebilmesi için belirli boyuta ulaşması gereklidir.
Nasıl tanı konur?
Taşların birçoğunun belirlenebildiği pratik bir tanı yöntemi olan ultrasonografi ayrıca böbreklerin değerlendirilmesine olanak tanır. Beraberinde idrar tahlili ile idrar özellikleri, kristal varlığı, kanama ve enfeksiyon olup olmadığı belirlenir. Gerektiğinde ve girişimsel tedavi şekilleri düşünülen hastalar da IVP (ilaçlı böbrek filmi-kontrastlı üriner sistem grafisi) çekilebilir. Tomografinin gerekli olduğu durumlar da vardır.
Böbrek taşında tedavi alternatifleri nelerdir?
Böbrek taşları; seçilmiş hastalarda belirli bir boyuta kadar ESWL (Extracorporeal Shock-Wave Lithotripsy) (Taş Kırma) ile tedavi edilebilir. Cerrahi yöntemlerden Perkütan Nefrolitotomi gibi kapalı ameliyatlar ve açık ameliyatlar da uygulanmaktadır.
Taş hastalığının tedavisinde;
idrar yolu enfeksiyonları önleme veya tedavi etme,
taş analizi sonucu taşın içeriği öğrenilerek diyetin düzenlenmesi,
gerekiyorsa metabolik araştırma yapılarak taş oluşum nedenin bulunması ve tedavi edilmesi önem taşır.