Pek çok insan nöroşirurji kelimesini duyunca otamatik olarak beyin cerrahisini düşünebilir. Ancak nöroşirurji beyinden daha fazlasını kapsar. Nöroşirurji beyin, omurilik, omurga ve tüm vücud kısımlarında (eller, bacaklar kollar, yüz) dolaşan sinirleri kapsayan tüm sinir sistemi ve bu sistem hastalıklarının tanı ve tedavisi ile ilgilenen bir medikal uzmanlık alanıdır. Bu, nöroşirurjenler omurganın tüm doğumsal ve dejeneratif hastalıkları, boyun fıtığı, bel ağrısı, bel fıtığı, siyatik ağrısı, karpal tünel sendromu, epilepsi, inme, Parkinson hastalığı, baş ve omurganın kronik ağrıları ve spor yaralanmaları, beyin tümörleri, kanamalar ve tüm travmalar, hipofiz bezi tümörleri, kalpten beyine kan taşıyan damarlardaki hastalıklar, omurilik ve omurga tümörlerini tedavi ederler anlamına gelir. Nöroşirurji, hem yetişkin hemde çocuk hastaların tedavilerini içerir.
Nöroşirurjen ne zaman yardım eder?
Nöroşirurjenler her tip nörolojik hastalıkların cerrahi ve cerrahi dışı bakımı ile ilgili uzun ve kapsamlı bir eğitim almış, yüksek beceriye sahip uzmanlardır. Tüm nörolojik hastalıkların tanılarının konmasındaki deneyimlerinden dolayı, acil hekimler, nörologlar, iç hastalıkları uzmanları, aile hekimleri, ortopedistler, romatologlar ve fizik tedavi uzmanlarını kapsayan çeşitli branşlara konsültanlık hizmeti verirler.
Nöroşirurjenler tarafından sıklıkla tedavi edilen beyin, omurilik ve sinirlerin spesifik bazı hastalıkları aşağıdakileri içerir:
Anevrizmalar(Baloncuk)- Kan damarlarının çapındaki anormal genişlemelerdir. İntrakranyal anevrizmaların yırtılması beyin etrafındaki boşluklar yada beyin içerisine, ciddi fonksiyon kayıpları ya da ölümle sonuçlanabilecek kanamalara yol açar.
Karotid arter hastalığı- Baş ve boyuna kan taşıyan ana damarları etkileyen bir hastalıktır. Plak denilen bir doku bu ana damarların duvarlarında birikerek damarlarda daralmaya, dolayısı ile beyne giden kan akımında azalmaya yol açar.
Karpal Tünel Sendromu- Tekrarlayıcı hareketler neticesinde bilek tendonlarındaki yangı sonucunda ortaya çıkan ağrılı bir durumdur. Median sinirin geçtiği karpal tünelde meydana gelen ilerleyici daralma neticesinde sinir basısı ve ağrı oluşur. Tedavi istirahat, uyku esnasında bilek splintlerinin kullanımı, bileğe kortizon enjeksiyonları ve sinir üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik lokal anastezi altında yapılan ufak bir cerrahi müdahaleyi içerir.
Serebral Palsy-Kalıcı beyin hasarı veya doğum esnasında ya da hemen sonrasında oluşan yaralanma neticesinde ortaya çıkan bir motor sinir hastalığıdır.
Servikal(Boyun) Omurga problemleri-Boyunda veya omuzlarda devamlı bir ağrı, kollarda karıncalanma ve uyuşukluk veya kolları ve elleri kullanırken güçsüzlüğe yol açan durumlar.
Kronik ağrı- Sürekli devam eden veya 6 aydan uzun süreli tekrarlamalar gösteren ağrı. Kronik ağrısı olan hastalarda sıklıkla bir sinir hasarı söz konusudur. Sinirler bir yaralanma sonrası, kanser tedavisi veya bir dolaşım problemi nedeni ile hasar görebilirler.
Kraniosinositoz- Kafatası kemiklerinin kafatasının büyümesini sınırlandıran yada şekil bozukluğuna yol açacak şekilde erken kapanması sonucu ortaya çıkan doğumsal bir problemdir.
Epilepsi- Beyinde anormal elektrik sinyallerine yol açan bir durumdur. Normalde beyin hücreleri arasında milyonlarca elektriksel uyaranlar geçerek gönderdikleri mesajlar ile hareket, konuşma ve düşünce kontrol edilir. Epilepside bu elektriksel uyaranlar nöbet ile sonuçlanan ani aktivite sorunları ile bozulur. Epilepsi ilaçlar ve/veya cerrahi müdahale ile tedavi edilir.
Kafa Travması- Özellikle çocuklar ve genç erişkinlerde sık görülen önemli bir sağlık sorunudur. Kafa travmasının en sık sonuçları kanama veya kontüzyon denilen beyinde zedelenmedir.
Bel Fıtığı- Omurgada diski çevreleyen kartilajdaki yırtılma neticesinde aşağı bacaklara doğru ağrı ile sonuçlanan sinirlere bası durumu. Sıklıkla öncesinde bir bel ağrısı atağı ya da aralıklı uzun süredir devam eden bir bel ağrısı öyküsü bulunur.
Hidrosefali- Beyin kaviteleri içinde sıklıkla yüksek basınç altında fazla miktarda beyin omurilik sıvısının biriktiği bir hastalıktır. Bu bir doğumsal sorun, beyin tümörü, enfeksiyon, kanama veya beyin travması neticesinde görülebilir.
Bel Ağrısı- Baş ağrısından sonra en sık 2. kronik ağrı nedenidir. Bel fıtığı, lomber dar kanal, tümörler, enfeksiyon ve yangısal hastalıklar sebep olabilir.
Lomber Dar Kanal- Sinir basısına sebep olan omurilik kanalındaki daralma. Omurilikten bacaklara doğru gezen bir ağrı ile sonuçlanır. Tedaci konservatif ya da cerrahi olabilir. Konservatif tedavi yangı giderici ilaçlar, fizik tedavi ve epidural enjeksiyonları içerir.
Parkinson Hastalığı- Beyin hücrelerinde hasar neticesinde ortaya çıkan yavaş seyirli, ilerleyici bir hastalıktır. Semptomlar tremor, veya ellerin, kolların, bacakların ve çenenin istemsiz, ritmik kasılmaları, kolların ve bacakların sertliği, spontan hareketlerde azalma, hareketlerde yavaşlama ve dengesiz kısa adımlar ile yürüyüşü içerir.
Hipofiz Bezi Tümörleri- Beyin tabanında oturan hipofiz bezindeki büyümedir.Büyüklükleri ve seyirleri farklılık arz eder. Tedavi sadece seri görüntülemeler ile gözlem, ilaç tedavisi ve tümörün cerrahi olarak çıkarılmasını içerir.
Siyatik Ağrısı- Uyluk ve bacakta ağrı ve uyuşukluğun sıklıkla eşlik ettiği siyatik sinirinin enflamasyonu.
Spina Bifida- Hamileliğin 3. ve 4. haftasında fetüs omuriliğinin bir kısmının tan kapanmaması neticesinde görülür. Sonuç olarak bebek bir kısım spinal sinir kökleri sırttan dışarı taşmış olak doğar. Erken tedavi ile çocuk aktif ve verimli bir yaşam sürebilir.
Omurilik Yaralanmaları- Sıklıkla kırık bir boyun veya bel neticesinde kollarda veya bacaklarda kuvvet kaybı ile sonuçlanır. Problemin giderilmesi fonksiyon kayıplarında düzelmeyi sağlayabilir.
Trigeminal Nevralji- Ağrılı spazmlara yol açan fasyal sinirin bir hastalığı.
Stroke- Beyini besleyen normal kan akımında bozulma neticesinde görülür. Bu bir kan pıhtısı neticesinde ( tıkayıcı inme) veya beyinde kanama sonrasında ( kanamalı inme) olabilir. Anormal çok şiddetli bir baş ağrısı, hafıza kaybı, kollarda uyuşukluk, konuşmad, görmede bozulma, dende ve koordinasyonda bozulma uyarıcı bulgulardır. Başarılı bir tedavi için erken tanı esastır.
Beyin ve Omurilik Tümörleri- Sinirsel yapıları baskı neticesinde semptom ve bulgular ortaya çıkar.
Op.Dr Kerem BIKMAZ
