Beyin içerisindeki damarlarda bulunan kanın ani olarak damar dışına çıkması ve beyin dokusuna geçişi şeklinde tanımlanan beyin kanaması, birden fazla risk faktörüne bağlı olarak gelişebilen bir beyin damar hastalığıdır. Tıpta İntraserebral Kanama olarak adlandırılan beyin kanaması, beyin damar hastalıkları içerisinde ölümle sonuçlanan başlıca hastalıklardan biridir. Hastalığın seyri damar dışına çıkan kan miktarına, oluşmuşsa hematom kitlesinin boyutuna, yaygınlığına ve yerleşim yerine bağlı olarak şekillenir ve bu gelişmelere bağlı ölüm oranı %25-60 arasında değişir.
Beyin Kanaması Nedenleri Nelerdir?
- Beyin kanamasının gelişmesine yol açan en önemli iki risk faktörü yaşlanma ve hipertansiyon (yüksek tansiyon) hastalığıdır. Özellikle ilerleyen yaşlarda beyin damarlarının yıpranması sonucu damar duvarları yüksek kan basıncına karşı dayanıksız hale gelir. Bu durum beyin damarlarında anevrizma gelişmesine ve damar duvarının yırtılmasına, dolayısıyla beyinde kanama gözlenmesine neden olur. Yaşlılıkla birlikte seyreden hipertansiyon hastalığı beyin kanaması olgularının yaklaşık %72-81’inde mevcuttur.
- Beyin damarlarında enfeksiyon, beyin travması ya da genetik kaynaklı damar gelişim bozukluğu da beyinde anevrizma ile sonuçlanabilir. Gelişen anevrizma genellikle beynin tabanına yerleşir ve beyin-omurilik sıvısında kanamaya neden olur.
- Yapılan araştırmalar sonucunda sigara kullanımına bağlı damar hassasiyetinin ve buna bağlı beyin kanaması riskinin büyük oranda arttığı söylenebilir.
- Bilinen diğer nedenler antikoagülan (kan sulandırıcı) ilaç kullanımı, trombolitik tedavi ve alkolizm derecesinde alkol kullanımı şeklinde sıralanabilir.
Beyin Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Beyin kanaması geçirenler için hayatta kalma oranı erken müdahaleye, başvuru anındaki bilinç durumuna, hematom hacmine ve hastanın yaşına bağlı olarak değişiklik gösterir. Erken müdahale için beyin kanaması belirtilerinin bilinmesi, risk faktörlerinin göz önünde bulundurulması ve risk altındaki kişilerin aralıklı doktor kontrolü ile gözetim altında tutulması gerekir.
- Beynin herhangi bir bölgesinde geçmeyen, zonklar tarzda baş ağrısı,
- Bulantı ve kusma şikayeti,
- Ensede sertlik ve buna bağlı başı öne eğmede zorlanma,
- Çift ya da bulanık görme gibi ani gelişen çeşitli görme bozuklukları,
- Işığa ve sese karşı aşırı hassasiyet,
- Bazen koklama, tat alma gibi çeşitli duyularda zayıflama,
- Ani gelişen denge bozukluğu,
- Kaslarda kuvvet kaybı,
- Konuşma ve algılama bozukluğu,
- Bilinç kaybı
Bu belirtilerden birkaçını gösteren ve yaşlılık, hipertansiyon, sigara ve alkol kullanımı, travmaya bağlı beyin hasarı gibi kanamaya neden olacak faktörler açısından risk altında bulunan kişilerin mümkün olan en hızlı şekilde acil müdahaleye başvurmaları gerekir. İlk müdahalenin uygulanma zamanı kalıcı beyin hasarının önlenmesi açısından oldukça önemlidir.
