Özellikle bebeklik dönemi olmakla birlikte yaşantımızın büyük bir kısmını uyku ile geçiririz. Bebeklerde sağlıklı gelişim için uyku çok önemlidir. Bazen bebeklere uykuyu öğretmek, kendi kendine uyumasına destek olmak amacı ile ağlasa da yanına gitmeyerek uyuma davranışı öğretilmektedir. Bu çocuğun psiko-sosyal gelişimi için yanlış bir uygulama olmak ile beraber, ileriki yaşantısında da birçok soruna neden olabilmektedir. Uzman Klinik Psikolog Merve Kırna konu hakkında önemli bilgiler verdi.
İnsanoğlu biyopsikososyal bir varlıktır. Çoğu yetişkin insan bile yalnız kalmak istemezken, bebek için bu son derece önemlidir. Bebeğin egosu aşırı zayıfken, yani 4,5 aylık dönemlerde ağlasa da yanına gitmeyerek uyumayı öğrenmesini sağlamak yanlış bir uygulamadır. Bebek ağlaya ağlaya bir süre sonra ağlamamaya başlar, ebeveynler bebeğin bu duruma alıştığını ve rahat uykuya geçmeyi öğrendiğini düşünür fakat aslında olan bebek bu şekilde uyumayı değil öğrenilmiş çaresizliği öğrenir. Tek başına odada kalan bebek dayanak ve güven ihtiyacını karşılamak için, yanında bir ebeveyn de olmadığı için soyut ve donuk bir nesne seçer kendisine oyuncak gibi ve “o burada”, “gitmiyor” güvencesiyle sakinleşmeye çalışır.
Uzman Klinik Psikolog Merve Kırna sözlerine şöyle devam ediyor;
Peki bebeğiniz ağladığında ne yapmalısınız?
Ağlamak bir mesajdır, bu mesajı çok iyi değerlendirmek gerekmektedir. Yetişkin birisinin odada ağladığını düşünün, hemen yanına gidip ne olduğunu öğrenmek istersiniz. Bebeğiniz ise kendisini sözel olarak ifade edemediği için ağlayarak isteklerini belirtmektedir ve bebekten gelen mesajlar yetişkin insanda olduğu gibi dikkatle değerlendirilmelidir.
Öncelikle uykuyu etkileyecek tıbbi – fizyolojik bir problem olup olmadığı incelenmelidir. Altının kirli olması, karnının aç olması, ateş, gaz, reflü vs… Fizyolojik-tıbbi bir sıkıntı var ise öncelikle bunlar çözümlenmelidir. Uyumadan önce yapılan ritüellerde rahat uykuya geçişi kolaylaştırmaktadır. Ilık bir duş aldırmak, emme ya da biberon, masaj, rahatlatıcı müzikler ya da bebeğinizle kendinizin oluşturduğu farklı bir ritüel uykuya geçişi kolaylaştırmaya fayda sağlayabilir. İlk 1 yılda uyku önemlidir: Rahatlamak ve sakinleşmektir. Bebeğe bakım verenin sakin kalabilme kapasitesi bir süre sonra bebeğin kendi kendini sakinleştirme kapasitesini geliştirir. Bakım veren ne kadar sakin ve rahat ise bebek de sakin kalacaktır. Ağladığında yanında ona destek ve güven veren ebeveynlerin olması, ihtiyaçlarının karşılanması hem sağlıklı bir uyku için hem de sağlıklı psiko-sosyal gelişim için çok önemlidir.