Havaların soğuması ile birlikte mevsimlerin ani ve sert değişimleri bağışıklık sistemimizin zayıflamasına neden olmakta. Bu durum viral enfeksiyonlara yakalanma riskinin artması anlamına gelmektedir. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi ‘nden Dyt. Selin Yavuz bağışıklık sisteminin ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve onu güçlendirmemiz için yapılması gerekenleri sizler için anlattı.
Öncelikle bağışıklık sisteminin ne olduğuyla başlayalım?
Bağışıklık sistemi, vücudu zararlı bakterilere ve enfeksiyonlara karşı korumak için değişik organlarda bulunan bir doku ve hücreler düzenidir. Bağışıklık sisteminin %70’i bağırsaklardadır. Bağışıklık sistemi vücudumuzun savunma sistemidir. Vücudumuza dışarıdan giren zararlı mikroorganizmalarla savaşır ve bizi hastalıklara karşı korur. Biz fark etmesek de gün içinde bağışıklık sistemimiz durmadan çalışır. Ancak bazı durumlarda bizim desteğimize ihtiyaç duyabilir. Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve vücut direncini artırmak hastalıklara yakalanma riskini düşürür.
Peki, bağışıklık sistemimizi güçlendirmek için neler yapabiliriz?
- Yeterli ve dengeli beslenmeliyiz;
Bağışıklık sisteminin zayıflamasındaki sebepler arasında besin yetersizliği gelir bu nedenle güçlü bir bağışıklık sisteminin temellerinde en önemlisi yeterli ve dengeli beslenmektir. Bağışıklık sistemi karmaşık bir yapıya sahiptir ve onu güçlendirmenin mucizevi bir yolu yoktur. Sadece vitamin ve mineral bakımından zengin bir beslenme programı uygulamak güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olamazsınız. Çünkü sistemin güçlü olması alınan protein miktarına, esansiyel yağ asitlerine, karbonhidrata, yani dengeli beslenmeye de bağlıdır. Yani yeterli protein tüketmezseniz, vücudunuz enfeksiyonlara karşı zayıf kalabilir. Bu nedenle bağışıklığı güçlendirmek için bazı yiyeceklere yönelmek yerine kendinize dengeli bir beslenme programı oluşturmalısınız.
- Vitamin ve mineraller bağışıklık sisteminin en önemli destekleyicileridir;
Vitamin ve mineraller dengeli beslenmenin bir parçası olduklarında bağışıklık sisteminin en önemli destekleyicilerindendir. C vitamini ve E vitamini vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasına destek olan çok güçlü antioksidanlarındandır. Portakal, mandalina, greyfurt, kivi gibi kış meyveleri, Ispanak, dolmalık biber, Brüksel lahanası C vitamini kaynağı besinler arasındadır. Ana yemeklerimizde ve ara öğünlerimizde mutlaka öğünlerimize eklemeliyiz.
- Probiyotikler, prebiyotikler ve sinbiyotikler bu üçlüye dikkat!
Vücudumuzu zararlı bakterilere karşı koruyan, enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olan bu yararlı bakteriler bağışıklığı da güçlendiriyor. Özellikle vücut direncinin kırıldığı mevsim geçişlerinde ve kış aylarında bağışıklık sistemini güçlendirmek adına probiyotik içeren besinlerin tüketimi önem kazanıyor. Dengeli bir bağırsak mikrobiyotası, sağlık için kritik öneme sahiptir. Bozulmuş bir bağırsak mikrobiyota yapısı hastalıkların oluşumuna katkı sağlar. Probiyotikler, prebiyotikler ve sinbiyotikler ile bağırsak mikrobiyotasını hedeflemek, potansiyel olarak bağışıklık sistemini güçlendirebilir aynı zaman da hastalık riskini düşürebilir. Yoğurt, kefir, lahana turşusu diyetinize rahatlıkla ekleyebileceğiniz probiyotiklerdendir.
- Omega 3 Kaynakları;
Omega-3 yağ asitleri insan metabolizması için çok önemlidir. Çalışmalar Omega-3 yağ asitlerinin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve inflamatuar süreçleri azalttığını göstermiştir. Hücre zarının yapı taşı olarak kullanılan yağ asitleridir ve çeşitli hormonların üretimi için de gereklidir. Vücut, Omega-3 yağ asitlerini kendi üretemez bu nedenle besinler yoluyla alınması gerekmektedir. Sardalya, hamsi, somon ve uskumru gibi yağlı balıklarda ve deniz ürünlerinde bol miktarda bulunur. Ceviz, keten tohumu, avokado ve semizotu omega-3 için iyi kaynaklardır.
- Su bizim için vazgeçilmezdir;
Vücuttaki tüm besinleri ve atıkları kan ve lenf sıvıları yoluyla taşıyan bir çözücü olan su, immün sistem için vazgeçilmezdir. Bu yüzden mevsim geçişi döneminde su tüketimini ihmal etmeyin.
