Ayak bileği burkulması, ayak bileğinde bulunan bağ dokularının ani bir hareket veya travma sonucu aşırı esnemesi veya yırtılmasıyla meydana gelir. Genellikle spor aktiviteleri sırasında ya da yanlış bir adım atılmasıyla ortaya çıkar. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Aybars Kıvrak önemli bilgiler verdi.
Ayak Bileği Burkulmalarının nedenleri
- Yanlış Ayakkabı Seçimi: Desteksiz ya da uygun olmayan ayakkabılar, ayak bileği burkulmalarına davetiye çıkarır.
- Ani Hareketler: Ani yön değiştirme ya da zıplama gibi hareketler burkulmaya sebep olur.
- Zayıf Kas ve Bağ Dokuları: Özellikle egzersiz yapılmadığında kaslar ve bağ dokuları güçsüzleşir, bu da burkulma riskini artırır.
Ayak Bileği burkulması belirtileri
- Ağrı: Burkulan bölgede ani ve şiddetli ağrı meydana gelir.
- Şişlik: Bilek çevresinde şişme meydana gelir.
- Morarma: Zamanla doku zedelenmesi sebebiyle morarma meydana gelir.
- Hareket Kısıtlılığı: Burkulan bileği hareket ettirmek zorlaşır.
İlk Yardım: Burkulma Durumunda Yapılması Gerekenler
- Dinlenme (Rest): Burkulan bileği zorlamamak önemlidir.
- Buz Uygulaması(Ice): İlk 24-48 saat boyunca buz uygulanarak şişlik azaltılabilir.
- Kompresyon( Compression) : Elastik bir bandaj ile bilek sarılabilir.
- Yüksekte Tutma (Elevation): Şişliği azaltmak için bilek yukarıda tutulmalıdır.
Ayak Bileği Burkulmalarının Tedavi Yöntemleri
- Cerrahi Müdahale: Ayak bileği kırıklarında ve ciddi bağ yırtılmalarında cerrahi tedavi gerekebilir.
- Fizik Tedavi: Burkulmanın şiddetine göre doktor kontrolünde egzersiz ve tedavi programı uygulanabilir.
- Alternatif Yöntemler: Akupunktur veya manuel terapi gibi alternatif yöntemler ağrı yönetiminde yardımcı olabilir.
Burkulma Sonrası Güçlendirme Egzersizleri
Ayak bileği güçlendirme egzersizleri, tekrar burkulma riskini azaltmak için oldukça önemlidir. Örneğin:
- Denge Egzersizleri: Tek ayak üzerinde durmak ve hafif zıplama hareketleri.
- Direnç Bantlarıyla Çalışma: Bileği farklı yönlere hareket ettirerek bağ dokularını güçlendirme.
- Topuk Yükseltme: Ayak parmakları üzerinde yükselip alçalma hareketi, ayak bileği stabilitesini artırır.
Ayak Bileği Burkulmalarından Korunma Yolları
- Doğru Ayakkabı Seçimi: Özellikle spor yaparken uygun destek sağlayan ayakkabılar tercih edilmelidir.
- Isınma ve Esneme Egzersizleri: Spor yapmadan önce ısınma hareketleri burkulma riskini azaltır.
- Denge Çalışmaları: Denge çalışmaları ile bilek çevresi kaslar güçlendirilerek burkulmalara karşı dayanıklılık sağlanır.
