Intermittent Fasting yani aralıklı beslenme, beslenme ve açlık dönemleri arasında geçiş yapılan bir beslenme modelidir. Yenilmesi veya yenilmemesi gereken besinlere değil yeme zamanına odaklanıldığı için diyet değil bir beslenme düzeni olarak tanımlamak daha doğrudur.
Aralıklı oruç genel olarak üç kategoride toplanır. Bunlar: tüm gün oruç, bazı günler oruç ve kısıtlı zamanlı beslenmedir. Tüm gün oruç düzeninde hedef; haftanın ardışık olmayan iki günü 24 saat aç kalmak diğer 5 gün sağlıklı beslenmektir. Bazı günler oruç sisteminde; haftada 4 gün sağlıklı beslenirken 3 gün, günlük enerji ihtiyacının %25’i alınarak beslenilir.
Oruçlu olunan ve sağlıklı beslenilen günlerin ardışık olmaması tercih edilir. En çok bilinen ve uygulanan aralıklı oruç diyeti olarak bildiğimiz ise kısıtlı zamanlı beslenmedir. Yani günün 16-20 saati aç geçirilirken 4-8 saatinde beslenilir.
Yapılan çalışmalar, bu diyetin vücudumuz ve beynimiz üzerinde güçlü etkileri olduğunu göstermektedir. Vücut ağırlığında, vücut kompozisyonunda, insülin seviyesinde, kan basıncı ve kan yağları üzerinde olumlu etkilerinin olduğunu gösteren çalışmalar vardır.
Bu beslenmede doğrudan besin kısıtlamaları olmasa da dikkat edilmesi gereken bazı kurallar bulunmaktadır. Karbonhidrat kaynaklarının azaltılması gereklidir.
Protein tüketiminin yeterli olması önemlidir. Açlık dönemlerinde şekersiz çay, bitki çayları, sade maden suyu ve sade kahveler serbesttir. İhtiyaç duyulan su tüketim miktarı mutlaka karşılanmalıdır.
Oruç tutulan ve yemek yenen saatlerin sıkı bir şekilde belirlenmesi ve bu zamanların dışına çıkmamak çok önemlidir. Sürekli ilaç kullanan, hamile veya emzikli olan bireylerin bu diyeti uygulaması doğru değildir.
Hangi diyet olursa olsun mutlaka bir beslenme ve diyet uzmanı gözetiminde yapılmalıdır.
Hazır beslenme ve diyet uzmanı gözetiminde yapılmalıdır demişken ve 6 Haziran Diyetisyenler Günü’nü yeni geçirmişken ‘diyetisyen kimdir?’ kısaca açıklamak isterim.
Diyetisyen, sağlık bilimleri yüksekokul veya fakültesinin beslenme ve diyetetik bölümü eğitim ve öğretim programını en az dört yılda (bir yıl hazırlık ile 5 yılda) tamamlayarak lisans diplomasını alan profesyonel sağlık personelidir.
Sağlık bilimleri enstitüsünde iki yıllık yüksek lisansını tamamlayan diyetisyenler ‘Uzman Diyetisyen’ unvanını alır. Diyetisyenlik; büyüme, gelişme ve ömür boyu tüm bireylerin sağlığının korunması, geliştirilmesi, yaşam kalitesinin arttırılması için beslenme biliminin ilkeleri doğrultusunda bireysel ve toplu beslenmenin plân ve programlarını düzenleyen; besin öğesi, besin ve beslenmeden kaynaklanan sağlık sorunlarını araştıran, değerlendiren, çözüm yolları bulan; var olan besin kaynaklarının ekonomi ve sağlık kurallarına uygun olarak kullanılmasını sağlayan, besin denetimini yapan, bu konularda fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik olarak sağlıklı yaşam biçimlerinin benimsenmesi amacıyla bireyi ve toplumu bilgilendiren, bilinçlendiren, doğuştan ve sonradan oluşan hastalıklar ve diğer özel durumlarda tıbbî ve cerrahî tedavilere uygun, doğal ve tedavi edici besinlerin bileşimlerine göre diyet programı plânlayan, eğitim veren, eğitim programlarını plânlayan uygulatan ve izleyen sağlık meslek alanıdır.
