Bağırsaklarımızın önemini ancak bize sıkıntı verdiğinde anlarız. O ana dek maalesef gereken özenin en az gösterildiği organımız diyebiliriz. Halbuki bize öyle sıkıntılar yaşatma potansiyeli vardır ki başka bağırsaklardan başka bir organ için “huzursuz” ile başlayan bir hastalık ismi duymamışsınızdır.
Karında şişlik, dışkılama bozuklukları ile ortaya çıkan huzursuz bağırsak sendromu yaşam kalitesini oldukça olumsuz etkiliyor. Kadınlarda görülme oranı erkeklere göre daha yüksek olan huzursuz bağırsak sendromunun belirtilerini düzenli beslenme ve egzersizlerle azaltmanın mümkün olduğunu dile getiren Avrasya Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Akın Ünal hastalıkla ilgili önemli bilgiler veriyor.
Huzursuz bağırsak sendromu (İBS) nedir?
Huzursuz bağırsak sendromu karın ağrısı ve dışkılamada seyreden bozukluklar ile kendini gösteren bir hastalıktır .Yetişkinlerin %15-20 ‘sinde özellikle stresli dönemlerde görülür ve kişinin yaşam kalitesini düşürür. Bağırsakların düzensiz çalışmasıyla ortaya çıkan bu hastalık zaman zaman kabusa dönüşebiliyor.
Belirtileri nelerdir?
Huzursuz bağırsak sendromunun sebebi net olarak belirlenememektedir. Hastalığa yol açan nedenler tam olarak anlaşılamadığı için tek bir sonuca bağlamak oldukça zordur. Genellikle stresin arttığı dönemlerde görülmektedir. Huzursuz bağırsak sendromu;
- Kramp şeklinde karın ağrısı,
- Gaz ve şişkinlik,
- Zayıflama,
- Güçsüzlük, halsizlik, yorgunluk,
- Stres, depresyon ve konsantrasyon bozukluğu
- Dışkılama bozuklukları, (Bazen ishal, bazen kabızlık bazen de ikisi birden görülebilir)
- Dışkı ile birlikte mukus veya sümük olması,
- Dışkılama zamanı ve sıklığında değişiklik şeklinde bulgular gösterir.
Kadınlarda görülme oranı daha yüksek
Huzursuz bağırsak sendromu her yaş grubunda ortalama toplumun yüzde 10-15’lik kesiminde görülmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla yüzde 3 ila 7 oranında daha fazla görülmektedir.
Hastalığın en önemli özelliği kronik olmasıdır. Nedeni tam olarak belirlenemeyen hastalık 3 şekilde ortaya çıkmaktadır.
- Kabızlık; en sık görülen şeklidir.
- İshal
- Kabızlık ve ishalin birlikte görülmesidir.
Yaşam kalitesini düşürüyor
Huzursuz bağırsak sendromu, hastaların yaşam kalitesini düşürüp sosyal hayatını olumsuz etkilemektedir. Hastanın aniden tuvalete gitme ihtiyacı hem fizyolojik hem de psikolojik açıdan sorun yaşamasına neden olur.
Bazı dönemlerde huzursuz bağırsak sendromu kendini hiç göstermez ve herhangi bir belirti vermez. Ancak bazı dönemlerde şiddetli karın ağrıları, kramplar ve bulantı gibi tüm belirtiler bir anda ortaya çıkar ve kişi günlük işlerini yapamayacak duruma gelebilir.
Farklı hastalıklarla karıştırılıyor
Huzursuz bağırsak sendromunda bağırsak ve midede herhangi bir hastalık bulgusuna rastlanmamaktadır.6 aydan fazla süren şiddetli karın ağrıları, kramplar, mide bulantısı gibi şikayetler huzursuz bağırsak sendromuna işaret etmektedir.
Belirtileri nedeniyle zaman zaman, alerji, bağırsak parazitleri, mide, bağırsak kanserleri gibi ciddi hastalıklarla karıştırılabilmektedir. Bu nedenle hastalığı tespit etmek için öncelikle hastanın hikayesi dinlenir sonrasında teşhis konulur.
Tedavi süreci nasıldır?
Huzursuz bağırsak sendromunu tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi yoktur. Hastalığın teşhis edilmesinde ilk olarak başka bir hastalığın olmadığı kesinleştirilmektedir. Tedavide uygulanacak herhangi bir test yoktur. Ortaya çıkan belirtiler ve hastanın hikayesi teşhis için yol göstermektedir.
Tedavinin amacı hastalığın belirtilerini ortadan kaldırmaktır. Hastanın devam eden kabızlık veya ishal şikayetini önlemek için beslenme şekli değiştirilip, belirtiler hafifletilmeye çalışılır. Düzenli ve sık sık yemek yenilmeli ve spor yapılmalıdır. Bunların yanı sıra bağırsak düzenleyici ve stres önleyici ilaçlar kullanılır.
Yaşam kalitenizi yükseltmek elinizde
Hastalığın belirtilerini azaltmak için öncelikle beslenme alışkanlıklarını düzenlemek gerekmektedir.
- Gece yemeklerinden vazgeçmeli ve yemek yerken lokmalar iyice çiğnenmeli,
- Bol miktarda sıvı tüketilmeli,
- Stresten uzak durulmalı,
- Düzenli egzersiz yapılmalı,
- Uyku düzenine dikkat edilmeli,
- Kabızlık durumunda daha çok lifli yiyecekler, ishal durumunda ise posalı yiyecekler tüketilmelidir.
