Amniyosentez, doğum öncesi gebelik döneminde yapılan testler arasında yer alır. İşlem sırasında fetüsü anne karnında saran amniyotik sıvıdan örnek alınır. Bu sıvı, canlı fetüs hücrelerinin yanı sıra bebeğin sağlığıyla ilgili önemli bilgi veren diğer bileşenleri içerir.
Amniyosentez Ne Zaman Yapılır?
Amniyosentez testi yapılmadan önce fetüsün durumunu incelemek için anne karnına ultrason yardımıyla bakılır. Ultrason sonucunda herhangi bir anomali görünmezse bu test istenmeyebilir. Amniyotik sıvı örneği, Down sendromu gibi genetik hastalıkların ve kromozom anomalilerinin teşhis edilmesi için uygulanır. Test genellikle gebeliğin 15. haftası ile 18. haftası arasına yapılır.
Amniyosentez Hangi Hastalıkları Teşhis Edebilir?
Bu işlem, fetüste oluşabilecek bazı genetik hastalıkların teşhis edilmesi için kullanılır. Bu hastalıklar arasında aşağıdakiler yer alır:
- Down sendromu
- Tay-Sachs sendromu
- Nöral tüp defektleri (beyin ve omurganın uygun şekilde gelişmemesi)
Aile geçmişinde kas distrofisi, kistik fibroz veya orak hücreli anemi gibi hastalıklar varsa amniyon sıvısından örnek alarak test yapılması önerilir.
Amniyosentez Nasıl Yapılır?
İşlem, ultrason yardımıyla yapılır. Öncelikle ultrason kullanılarak bebeğin yeri ve pozisyonu belirlenir. Daha sonra annenin karın bölgesi hazırlık için temizlenir. Ultrason yardımıyla karın bölgesinden rahme doğru ince ve içi boş bir iğne enjekte edilir. Anne adayının rahatlaması ve acı hissetmemesi için iğnenin uygulanacağı yere lokal anestezi uygulanabilir. İğne kullanılarak amniyotik sıvıdan örnek toplanır. Sıvı, analiz için laboratuvara gönderilir.
Amniyosentezin Riskleri Nelerdir?
İşlem sonrasında yaklaşık %0.5 oranında düşük riski bulunur. Koryon villüs örnekleme testinde olduğu gibi Rh sentezisayonu yaşanabilir. Annenin Rh negatif ve fetüsün Rh pozitif olduğu durumlarda, fetüsten anneye kan geçmesi bazı sorunlara yol açabilir. Diğer işlemlerde olduğu gibi anne ve bebek için enfeksiyon riski bulunur. İşlemle ilgili riskler az ve düşük oranlı olsa da doktor hastayı tüm risklerle ilgili bilgilendirir.
Amniyosentezden Sonra Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
İşlemden sonra bir süre rahatsızlık hissedilebilir. Doktorlar anne adaylarının gün boyunca dinlenmesini önerir. Böylelikle amniyosentez işleminden kaynaklanan riskler en aza indirilmiş olur. Anne adaylarının birkaç gün boyunca ağır kaldırmaktan ve aşırı hareket etmekten kaçınması gerekir.