Astım, nöbetler halinde gelen nefes darlığı, hırıltılı-hışıltılı solunum ve sıklıkla bunlara eşlik eden öksürükle seyreden kronik süregelen bir akciğer hastalığıdır. Astım çeşitli nedenlerle gelişebilir. Alerjik nedenlerle gelişen astıma ise alerjik astım denir.
Alerjik astım sıklıkla çocukluk çağlarında başlayabileceği gibi hayatın her evresinde başlayabilir.
Alerjik Astıma Sebep Olan Durumlar
Çevresel birçok faktör alerjik astıma sebep olabilir. Bunun yanında kalıtsal birtakım faktörler de alerjik astım oluşumunda büyük rol oynarlar. Ailesinde astımı olan kişilerde astım riski olmayanlara göre daha yüksektir. Alerjik faktörler de astım oluşumunda büyük rol oynar. Bazı insanların bünyesi bazı maddelere karşı daha duyarlıdır. Bu maddeler çoğunlukla polenler, ev tozları, hayvan tüyleri, bazı böcek türleri, bazı gıdalar, bazı kimyasallardır. Mevsim değişiklikleri, kirli hava ve sigara dumanı, parfüm gibi keskin kokular da astıma neden olabilir.
Alerjik Astıma Neden Olan Başlıca Durumlar
Ev Tozu Akarları
Bu gözle görülmeyen küçük canlılar(mite) evimizin her yerinde olabilirler. Özellikle yünlü, tüylü ev eşyaları içerisinde yaşarlar.
Polen
Ağaç ve bitkilerin tozlaşma döneminde görülürler. Özellikle ilkbahar ve sonbahar geçişlerinde ortaya çıkarlar.
Hayvan Tüyleri
Alerjik astımı hayvan tüyleri de tetikler. Özellikle evcil hayvanlar; kedi, köpek, hamster vb. hayvanların tüyleri ve bunlarla birlikte dökülen derilerindeki alerjenler astıma sebep olabilir.
Göğüs Hastalıkları Uzm. Dr. Ali EKİNCİ
Nem/Küf
Küflenme, nemli ortamlarda görülür. Özellikle evlerde duvarlarda oluşan küflerde üreyen mantarlar astıma sebep olur. Nemli evlerde küf oluşan alanların sık ve düzenli olarak temizliklerinin yapılması ve bu ortamların sık havalandırılması gerekir.
Keskin Koku
Temizlik maddeleri, kolonya, parfüm gibi uçucu maddeler astım atağına sebep olabilir.
Gıda
Alerjik astım krizlerine birçok gıda alerjisi sebep olabilir. Astıma yol açan gıdaların en çok bilinenleri kabuklu yemişler, kabuklu deniz hayvanları, yumurta, süt ve süt ürünleridir.
Alerjik Astım Belirtileri Nelerdir?
Alerjik astımda en önemli belirtiler nefes darlığı, öksürük ve hırıltılı/hışıltılı solunumdur.
Alerjik Astım Tanısı Nasıl Koyulur?
Tanı için birinci şart doğru alınmış bir anamnez yani hasta öyküsüdür. Öksürük, nefes darlığı ve/veya hışıltılı solunumu olan hastada bu belirtiler belli bir durum veya madde ile temas sonrası ve/veya mevsim geçişlerinde oluyorsa alerjik astımdan şüphelenilir. Tanıyı desteklemek ve neye karşı alerji olduğunu bulmak için akciğer filmi, solunum testi ve alerji testleri yapılır.
Alerjik Astım Tedavisi
Alerjik astımda temel tedavi; alerji olunan etkenden uzaklaşmak ve ilaç tedavisidir.
Alerjik Astımı Olan Kişilerin Dikkat Etmesi Gerekenler
– Tozlu ve dumanlı ortamlardan uzak durulmalıdır.
– Sigara içilmemeli ve içilen ortamdan uzak durulmalıdır.
– Alerji yapan madde ve durumlardan uzak durulmalıdır.
– İlaç tedavisi düzenli alınmalı ve doktora muayene olmadan ilaçlar asla kesilmemelidir.
– Nemli ortamlardan uzak durulmalı, küf oluşumuna karşı ev düzenli olarak temizlenmeli ve sık havalandırılmalıdır.
– Ev tozundan korunmak için toz tutan halı, kilim, mobilya, yatak, yorgan gibi ev eşyalarının temizliği düzenli yapılmalıdır.
– Gıda alerjisi varsa bu gıdalardan uzak durulmalıdır.
