Akciğer Atar Damar basıncının yükselmesi soluk darlığı, çabuk yorulma, morarma karında şişlik gibi belirtilerle kendini gösteren bir hastalıktır.Pulmoner Arteyel Hipertansiyon (PAH) diye isimlendirilen bu hastalık nedeni belli olmadan olabileceği gibi bacak damarlarındaki pıhtıların akciğere atılması yani pulmoner emboliler ile de oluşmaktadır.
Bacak Toplar Damarlarında pıhtı DVT dediğimiz derin toplar damarların tıkanması tablosudur.DVT çok sık görülen bir hastalıktır.Her uzun uçak seyehatinde , ortopedi nöroloji uroloji ve kadın doğum ameliyatlarından sonra ortaya çıkma olasılığı artmaktadır.Bacak Toplar damarlarında varis ya da benzeri bir bozukluğun olması ve doğum kontrol hapları da DVT oluşumunu artırabilir.
İşta bacak damarlarında bu pıhtılaşma yani DVT olan hastaların akciğer atar damarlarına farkında olmadan atılıp küçük küçük yerleşen pıhtılar akciğer atar damarının içini tıkayabilmekte ve basıncın yükselmesine yol açmaktadır.Bu da kalbin sağ tarafını yorarak nefes darlığı kalp yetmezliği ve karında su birikmesine yol açabilmektedir.
BT anjiyo ile akciğer atar damarında uzun zaman içinde küçük küçük atılarak birikmiş pıhtı ya da tıkanıklık saptanan hastaların ameliyatla tedavisi günümüzde mümkün olabilmektedir.Akciğer atar damarı içindeki pıhtıların soyularak çıkarılması şeklindeki bu ameliyata trombo embolektomi ameliyatı denmektedir.
Burada en önemli konu zamanında tanı konabilmesidir.Tanı konup ta ameliyat edilemeyenlere ilaçla tedavi de mümkündür.Akciğer atar damar basıncını düşüren her gün yeni yeni ilaçlar çıkmaktadır.Ameliyat sonrasında da bu ilaçların kullanılması başarı oranını yükseltmektedir.
Tanının zamanında konması için soluk darlığı sorunu olan ve bacaklarında geçirilmiş damar iltihabı ya da pıhtılaşması teşhisi olan hastaların ekokardiyografi ve akciğer perfüzyon sintigrafisiyle deperlendirilmesi gerekir.KOAH tanısıyla izlenen hastalarıun bir kısmı PAH olabilir ve bu ameliyatlardan ya da pulmoner arter basıncını düşüren ilaçlardan yarar görebilir.
Akciğer atar damarı içinde pıhtı nedeniyle tıkanma ya da basınç yükselmesi saptandığında bu dıurum günümüzde ilaç salan tpıhtıyı parçalayan kateterlerle de açılabilmektedir.Geç kalınmış olgularda da ameliyata alınarak akciğer atar damarıının içi adeta soyularak damarın bu yerleşmiş pıhtıdan temizlenebilmektedir.Bir açık kalp ameliyatı olan bu ameliyata pulmoner trombo embolektomi ameliyatlarından sonra akciğer atar damar basıncı düşmektedir.Bu hastaların bir süre basınç düşürücü ilaç almaları da gerekebilir.PAH da basıç düşürücü haplar ve inhalasyonla alınan ilaçlar günümüzde giderek artmakta ve gelişmektedir.
