Sağlıklı bireylerde solunum burundan başlar. Fakat burun solunumunu engelleyen herhangi bir durum varsa birey solunum ihtiyacını karşılamak için ağızdan nefes alıp vermeye başlar. Çocukluk çağında özellikle 3-6 yaş dönemi çocuklarda başlayan bu durum aileler tarafından göz ardı edilmemelidir. Burun solunumu, tibbi açıdan faydalarının yanı sıra çene ve yüz gelişimi açısından son derece önemli bir mekanizmadır.
Aileler çocuklarının solunum şekli konusunda iyi gözlem yapmalıdırlar. Çocuklarda gece ağız açık uyuma ve horlama varsa aileler dikkatli olmalıdır. Ağız solunumu olan çocuklar mutlaka bir kulak burun boğaz uzmanına götürülmeli nedeni araştırılmalıdır. Çocuklarda ağız solunumu geniz eti, bademcik problemleri, alerjik burun tıkanıklığı, sık sık nezle olma, burun deliklerinin normalden küçük olması, burun içindeki boşlukların mukoza ile kaplı olması, burundaki deviasyona bağlı olarak ortaya çıkabilir. Ağız solunumuna neden olan faktör ya da faktörler olabildiğince erken süreçte ortadan kaldırılmalıdır. KBB uzmanı neden olan faktörlere göre hastaya bir tedavi planlar ve aileyle birlikte uygulamaya geçirilir. Geniz eti büyük olan çocuklarda ameliyata varan tedavi seçenekleri sunulabilir.
Ağız Solunumu Çene Büyümesinde Nelere Yol Açıyor?
Ağız solunumu yapan bir çocuğun ağzı devamlı açıktır dolayısıyla normal çene büyümesine ve diş gelişimine katkıda bulunan dil, dudak, yanak dengesi tamamen değişir. Solunuma geçiş sağlamak için devamlı alt çene aşağıya konumlanır ve büyüme aşağı yönde uzunlamasına devam eder. Birey daha çok büyüdükçe yüz yüksekliği daha artar ve bir süre sonra çocuk istirahat halinde rahat bir şekilde dudaklarını kapatamaz hale gelir. Bireysel yapıya göre ön dişler arasında açık kapanış da gelişebilir ki böyle durumlarda ortodontik tedavi daha komplike hale gelir.
Bazı durumlarda çocuklar rahat nefes alabilmek için alt çenelerini istemsiz olarak öne kaydırır ki bu da büyümeyle birlikte alt çenenin daimi olarak önde konumlanmasına neden olur. Çoğu zaman ağız solunumu yapan çocuklarda burun delikleri normalden daha dardır.
Geniz eti ve solunum problemi küçük yaşta fark edildiğinde çocuklar normal büyüme ve gelişimine dönebilirken, geç fark edildiği zaman yanlış büyüme kalıcı hale gelebilmektedir.
Şu da unutulmamalıdır ki kronik burun tıkanıklığı olan bireylerde burun solunumu yolları rahatlasa bile ağız solunumu kalıcı olabilmektedir çünkü bireyde ağız solunumu bırakılması güç bir alışkanlık haline gelebilmektedir. Bu nedenle doğru zamanda ve doğru tedavi önemlidir.
