İnsan genomunun içindeki tüm ekzonlara EKZOM denir. EKZOM, protein sentezinde aktif olarak kullanılan bir genomdaki tüm genetik bölgeleri içerir. İnsan genomunu bir milyon sayfalık bir kitap olarak görürsek, ekzom bu kitabın yaklaşık 10.000 sayfasını (yaklaşık% 1) oluşturur.
Tüm Ekzom Analizi (WES), tek gen hastalıklarının teşhisinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Bunun temel nedeni, hastalıklara neden olan nükleotid değişikliklerinin yaklaşık % 85’inin ekzonların içinde bulunmasıdır. Tüm ekzom sekans analizinde, yaklaşık 21.000 gen ve 200.000 ekzon sekanslanır ve analiz edilir ve bu yöntemin saysesinde, hastalıkların teşhisinde % 85 oranında başarı sağlanmaktadır.
Birçok hasta için semptomların kombinasyonu ve farklılığı, altta yatan spesifik genetik nedenin tanımlanabilmesi için yeterince belirli olmayabilir. Hangi genlere bakılacağı anlaşılamayabilir ve tek gen dizi analizi ve/veya Tek Nükleotid Poliformizmi (SNP) gibi metodlar hastalığın tanısının konmasında yeterli olmayabilir. Bu nedenle WES, klinik spektrumu çok çeşitli hastalarda ve hastalığın teşhisinin tüm kodlanan bölgelerin sekanlanması ile yanıt alınabileceği durumlarda uygun bir ilk test metodu olabilir.
WES başarısında klinik bilgiler çok önemlidir.Ne kadar ayrıntılı bir klinik bilgi verilir ise, binlerce gen arasında ilgili gen mutasyonunu bulmak daha kolay olmaktadır.Bunun için çok ayrıntılı veri tabanı da gerekmektedir.
W, bir şehirde adres aramaya benzer. Hazırlanan klinik bilgiler adres aramada navigasyon görevi yapıyor, ayrıntılı veri tabanı ve kütüphane de aracımız oluyor. Aracımız ne kadar son model ve navigasyonumuzda kaliteli ve ayrıntılı olur ise, şehire girdiğimizde tüm mahalle cadde ve sokaklarda aradığımız ev adresini daha kolay ve kısa zamanda buluruz.
WES yönteminde sadece, bilinen genlerdeki mutasyonlara bakılır, yani numaralandırılmış ev adresi aranır. Delesyon dediğimiz yıkık dökük evler veya duplikasyon dediğimiz kaçak katlı evlere ve CNV (Copy Number Variation) dediğimiz çıkmaz sokaklara bakılmaz. Bu nedenle WES ile sonuç almamız %85 düzeyindedir.
WES genellikle klinik veya genetik heterojenite durumunda; yani çeşitli genlerdeki mutasyonların aynı klinik durumu gösterdiği; nöropatiler, epilepsi ve zihinsel engeller, kas bozuklukları, ataksiler, kardiyomiyopatiler, immün yetmezlikler, cilt hastalıklarında veya atipik olan fenotipler veya semptomların kombinasyonunu ayırıcı tanıların mümkün kılmayan hastalıklar durumlarında önerilebilir, sonuç alınamaz ise %99 düzeyinde sonuç veren Tüm Genom Analizi önerilmektedir.
Merkezimize başvuran hastaların ayrıntılı klinik bilgileri, daha önce yapılmış tüm testleri ve aile ağacını içeren bir raporları hazırlanıyor. Testler hakkında ayrıntılı bilgi verildikten sonra, onam belgeleri imzalanıyor, sonra alınan kan örnekleri özel kartlara işleniyor. Almanya’da bulunan CENTOGENE laboratuvarlarıın CENTOPORTAL sistemine girilerek çok ayrıntılı klinik bilgiler sisteme yazılıyor. Kart örnekleri aynı gün Almanya’ya ulaşıyor, yaklaşık iki ay içinde sonuç alıyoruz.
Sonuçlar alındıktan sonra, sonuçların kişiye göre ayrıntılı yorumu yapılarak genetik danışma verilmektedir. Ayrıca takip eden hastanın hekimi ile görüşülmekte karşılıklı olarak hastanın klinik ve moleküler yönü tartışıldıktan sonra, kişinin tanısı netleşmekte ve tedavi yöntemi, hekimi tarafından daha net olarak belirlenmektedir.
