Enerji içecekleri
Performans ve dayanıklılığı arttırdığı düşüncesiyle enerji içeceklerinin kullanımı her geçen gün artmaktadır. Günümüzde artık hastalık sayılan obezite sebebiyle fiziksel aktivite yapmanın gerekliliği spor ve enerji içeceklerine olan ilgiyi de arttırmıştır.
Sporcularda dehidrasyonun (sıvı kaybının) performansı ve sağlığı olumsuz etkilediği bilinmektedir. Antrenman yoğunluğu ve tipine bağlı olarak antrenman sırası ve sonrasında karbonhidrat ve elektrolit içeren sıvı tüketilmelidir.
Özellikle dayanıklılık egzersizlerinden sonra kas glikojen sentezini arttırmak için kullanılan enerji içecekleri yüksek oranda karbonhidrat (%10) ve enerji içeren hipertonik içeceklerdir. Ayrıca; kafein, taurin, glukoronolaktın gibi uyarıcı maddeler de içermektedir. Bu uyarıcı maddeler sebebiyle bilişsel performansı da arttırdığı öne sürülmektedir. Enerji içecekleri kafein (diüretik-idrar söktürücü) içerdiği için spor yapıldıktan sonra sıvı replasmanı amacıyla kullanılmamalıdır. Çocuklarda enerji içecekleri tüketimine bağlı olarak yüksek düzeyde kafein alımı (>3 mg/kg/gün) ile karın ağrısı, bulantı, sinirlilik, kriz ve nöbet ilişkisine dair çalışmalar dikkat çekmektedir.
Popüler enerji içecekleri (rockstar,red bull, monster) 85 mg/250 cc kafein, şeker içermeyen çeşitleri 120 mg kafein/250 cc içermektedir. Enerji içecekleri 140 kkal/250 cc içerir, özellikle kızlar için düşük enerji içeren (10 kkal/250 cc) formları da bulunmaktadır.
Enerji içecekleri; içerdikleri karbonhidratın mikroorganizmalar tarafından aside çevrilmesi sonucu dişlerde karyojenik (çürük yapıcı) etkiye sahipken; diğer yandan asidik olmaları sebebiyle dişlerde erozyona sebep olmaktadır. Diş sağlığı açısından tüketilirken ağızda çok bekletilmemeli ve soğuk şekilde içilmesinin dişlerdeki erozyonu en aza indirgediği göz önünde bulundurulmalıdır. Asitli içeceklerin tüketiminden hemen sonra dişlerin fırçalanmasının hasarı arttıracağı da unutulmamalıdır.