Obezite yeme bağımlılığı mıdır?
Obezite ve yeme bağımlılığı özellikle son yıllarda büyük ilgi gören konulardan birisidir. Obezite kişinin vücut ağırlığının sınırın üstünde ve beden kütle indeksinin (BMI>26) gereğinden fazla olması olarak tanımlanabilmektedir. Bireyde obeziteyi tetikleyen birçok faktörün olmasının yanında günümüzde obeziteyi en çok yaşam tarzı etkilemektedir. Özellikle stresli, kaygılı, yoğun tempolu iş ve yaşam şekli bireyi rahatlaması için besin tüketimine iten en önemli faktörlerdendir. Birey bu durumlardan kaçmak ve rahatlamak için besin tüketimini seçer ve böylece bu davranış alışkanlık haline dönüşür. Bu yüzden de tıkınırcasına yeme davranışı, obezite, herhangi bir yiyeceğe aşırı ilgili olma gibi durumlarla beraber sıkça görülebilmektedir. Yeme bağımlılığı olan bireylerde de mutluluk hormonunu salgılattığı için özellikle şekerli, aşırı yağlı ve karbonhidratlı gıdalara yönelim görülmektedir.
“Fazla Miktarda Şeker Tüketimi Bağımlılığa Sebep Oluyor” yazımda da bahsettiğim gibi şeker tüketimi ve madde bağımlılığında beyindeki ödül sisteminde benzerlikler görülmektedir. Obezite ile ilgili yapılan araştırmalarda da aynı ödül sisteminin ortaya çıktığı görülmektedir. Bu yüzden de aşırı yemek yiyen ve bu sebeple obezite görülen kişilerde de yeme bağımlılığı olabileceği ileri sürülmektedir. Özellikle tıkınırcasına yeme ile birlikte görülen obezitede bireylerde şekerli ve yağlı yiyeceklerin aşırı tüketimi ve bireylerin yemek yerken kontrollerini kaybetmelerinden yola çıkarak obezitenin bir yeme bağımlılığı olabileceği ortaya atılmıştır. Çünkü bu durumlar madde bağımlılığında da bağımlılık yapıcı maddeye karşı benzer şekilde görülmektedir. Hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırmaya göre de obezitenin bir tür glikoz bağımlılığı olduğu ileri sürülmüştür. Fakat obezitenin de sadece glikoz tüketimi sonucunda görülmediği de düşünülmelidir. Bu yüzden obeziteyi tam olarak yeme bağımlılığı gibi göremesek de aralarında ilişki bulunduğu da inkâr edilememektedir.
Sonuç olarak obezitenin sadece bir yiyeceğe bağımlılık olarak görülemeyeceği genetik, çevresel ve psikoloji etkilerin de olduğu düşünülmektedir. Fakat bazı gıdaların da vücutta bağımlılık yapıcı maddelere benzer etki gösterdiği unutulmamalıdır. Bu yüzden daha çok araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.