Sahip olduğumuz beş temel duyudan biri olan işitme; sosyal, toplumsal ve fiziksel olarak günlük hayatımızın çok önemli bir parçası. Hayatımızı sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmek için işitme fonksiyonu büyük öneme sahiptir. Yaş ve sosyal faktörlerden kaynaklanan işitme kaybı ise kişinin toplum içerisindeki yerini ve durumunu etkileyen önemli bir sorun olabiliyor. Tedavi edilmeyen işitme kaybı ise günümüzde yaşlılarda sık karşılaşılan demans gibi hastalıklara zemin hazırlayabiliyor.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Kulak Burun ve Boğaz bölümünden, Doç. Dr. Aldülkadir Özgür ‘ İşitme kaybı demans nedeni’ konusu hakkında açıklamalarda bulundu.
Tedavisi edilmeyen işitme kaybı toplumdan soyutlanmaya neden oluyor.
İşitme kişinin önemli bir iletişim aracı olan sesin insan tarafından anlamlandırılması yeteneğidir. Yaşa bağlı olarak kişi bu yetisini giderek kaybetmektedir. Ellili yaşlarda toplumun % 10’u işitme için desteğe ihtiyaç duyarken 70’li yaşlarda bu orana % 50-60’lara çıkmaktadır. Eğer işitme kaybı olan bu kişiler işitme cihazı veya diğer destekleyici cihazlarda işitme için desteklenmez ise giderek kendini toplumdan soyutlamaya başlarlar. Çünkü gün içinde karşı tarafın söylediğini anlamak için çaba sarf etmek kişiyi yorar. Bu yorucu durum sonunda kişi çevresiyle iletişimini azaltır ve içine kapanır. Sonrasında ise depresyon ve demans gibi kişiyi toplumdan soyutlayan ve bakım ihtiyacını azaltan hastalılar ortaya çıkar. Son yıllarda yapılan çalışmalarda işitme kaybı olan kişilerde eğer bu işitme kaybı destekle giderilmez ise %70’lere varan demans riskinin olduğunu göstermektedir.
Demansın önlenebilir risk faktörleri arasında işitme kaybı yer almaktadır.
Demans hastalığı, beyin hücrelerinin zarar görmesinden kaynaklanır ve farklı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Beyin hücreleri normal iletişim kurmadığında, düşünme, davranış ve duygu durumunu etkiliyor. Bu nedenler arasında işitme kaybı da ilk sıralarda yer alıyor. Demasnın önüne geçebilmek sadece işitme kaybının giderilmesiyle önlenemez. Fakat işitme kaybı demansın önlenebilir risk faktörleri arasında yer almaktadır ve işitmenin sağlıklı olması demans riskinin ciddi oranda azalttığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
İşitme kaybında önemli noktalardan biri, işitme cihazının tanı konduktan sonra erken dönemde kullanılmaya başlanması. Yaşa bağlı oluşan işitme kaybında genellikle işitmenin sinirsel basamaklarında bir zayıflama vardır. Bu hastalarda en önemli tedavi seçeneğimiz işitme cihazlarıdır. Hastalarda işitme kaybının derecesi ve hastanın tercihi değerlendirilerek kulak içi veya kulak arkası cihazlar kullanabiliyoruz. Tercihimiz her zaman işitme cihazlarının iki kulakta beraber kullanılmasıdır. Bunun nedeni ise çift taraflı duyma, sesin derinliğinin daha iyi anlaşılmasını sağlar. Ayrıca çift taraflı duyma özellikle işitmenin zor olduğu kalabalık ortamlarda sesi daha iyi algılamamızı sağlamaktadır. Diğer önemli bir nokta ise işitme cihazının işitme kaybının erken döneminden itibaren kullanılmasıdır. İşitme kaybı ne kadar uzun sürerse işitme sinir o kadar zayıflar. Bu nedenle biz erken dönemde işitme cihazı ile işitmeyi tekrar sağlayabilirsek sinir daha sağlıklı kalmaktadır.
