Gülüş estetiğini bozan çarpık dişler, birçok kişi için sıkıntılı bir durumdur. Dr. Dt. Beril Karagenç Batal konu ile ilgili bilgiler verdi.
”Çarpık diş” dişlerin yamuk ya da eğri olması, birbiri üzerine binmiş düz bir sıra halinde olmaması durumudur. Dişler ağız içerisinde düzgün sıralanmadıkları zaman hem estetik görünüm açısından hem de fonksiyon bakımından sorun yaratırlar. Düz olmayan, üst üste binen ya da çapraşık haldeki dişler kişilerin özgüvenini de olumsuz yönde etkiler.
Çarpık dişlerin belirtileri şunlardır; dişlerin diziliminde anormallikler, alt ve üst çenenin doğru kapanmaması, beslenme (çiğneme veya ısırma)sırasında zorluk çekmek ve konuşmada bozukluk olarak sıralanabilir.Ayrıca, düzensiz diş dizilimi sebebiyle, diş temizliği düzgün ve yeterli yapılamaz. Bu durum, çürükler başta olmak üzere diş eti hastalığı gibi farklı sorunlara da neden olabilir.Çapraşık bölgede özellikle içerde kalan dişler etkin olarak fırçalanamaz ve sürekli lekelenmiş, koyu renkli olarak görülür. Daha dışarıda yer alan dişlerde ise dişeti çekilmesi, kemik yıkımı gibi negatif durumlar daha sık ortaya çıkar. Ayrıca psikolojiyi kötü yönde etkilediği için kişiler gülümsemekten kaçınabilir.
Çarpık dişlere genetik yatkınlık başta olmak üzere pek çok faktör sebep olur. Diş boyutlarının çene genişliğine göre orantısız olması sebebiyle dişler yerlerine sığamaz ve sıkışık, düzensiz ve çapraşık yer alırlar. Ayrıca; dille oynama, parmak emme, erken süt dişi çekimleri, tedavi edilmeyen çürükler, genetik diş eksiklikleri veya fazlalıkları, düşmesi gerekirken bir sebepten ağızda kalmış fazla süt dişleri gibi sebepler de çapraşıklığa sebep olabilir. Bir başka dikkate alınması gereken sebep de ‘’yaş alma’’ sürecidir. Dişler ilerleyen yaşlarla beraber -özellikle alt ve üst ön bölgelerde- birbirlerine yaklaşmaya meyillidir. Hele de mevcut bir çapraşıklık varsa bu zamanla beraber daha da belirgin hale gelecektir.
Çarpık dişlerin tedavisi nedir?
Çapraşıklık tedavisinde öncelikle durumun sebebi tespit edilmeli ve etken ortadan kaldırılmalıdır.Fazla dişler, yetişkin yaşlara rağmen ağızda kalmış süt dişleri alınmalıdır. Gerekiyorsa çürük, kırık gibi sorunlar çözülmelidir.Sonrasında ortodontik tedavi ile yani diş telleri ve artık günümüzde diş tellerinin yerini alan şeffaf plaklarla dişler düzgün ve sıralı hale getirilebilir.Bazı durumlarda ortodontik tedaviye ek olarak ya da onun yerine porselen uygulamalar da kullanılabilir. ‘’Yaprak porselen’’ olarak da bilinen lamina restorasyonları ile hem kolay temizlenen hem de dümdüz görülen diş yapısı yaratmak mümkün. Durumun şiddetine göre basit birkaç estetik dolgu ile de aynı gün çapraşıklıklar düzenlenebilir.Tedavi seçenekleri kişiye ve duruma özel planlanmalı ve hastanın doktorunun uygun gördüğü şekilde tedavi edilmelidir.
