Yaşlılıkta Düşme ve Tedavileri
Yaşlanma ile birlikte ortaya çıkan işitsel ve görsel algılamadaki bozukluklar, koordinasyon ve dengedeki bozukluklar ve kuvvet azalması; yaşlıların çevresel tehlikelerle karşı karşıya kalmalarını kolaylaştırıyor. Özellikle banyoda ıslak zemin dolayısıyla yaşlıların tehlikelerle daha fazla karşılaşmasına yol açıyor. Yaşlılarda oluşan düşme vakalarının % 70’inin bir yaralanma ile sonuçlandığını belirten Anadolu Sağlık Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanlar yaşlılarda düşme ve tedavilerine ilişkin önemli bilgiler paylaştı.
Yaşlılarda oluşan düşme vakalarının yüzde 70‘inin bir yaralanma ile sonuçlandığını belirten Anadolu Sağlık Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Davud Yasmin “Yaralanmalar içerisinde kırıklar oldukça önemli bir yer tutuyor. Bu kırıklardan da en sık gözleneni kalça ve ön kol kırıklarıdır. Yaşlılarda oluşan kırıklar hayati önem arz ediyor. Bu yüzden yaşlılarda oluşan kırıklar normal erişkin kırklarından biraz daha farklı tedavi ediliyor” açıklamasında bulundu.
Yaşlı kırıklarında birincil öncelik hastanın bir an önce ayağa kaldırılması
Yaşlı hasta kırıklarında birincil önceliğin hastanın bir an evvel mobilize edilmesi; yani ayağa kaldırılıp yürütülmesi olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanları “Hastanın kırık nedeniyle yatağa bağlı kaldığı süre arttıkça, mortalite yani kırığa bağlı komplikasyonlardan ölüm riski de o kadar artmaktadır. Yapılan çalışmalar osteoporotik (kemik erimesine bağlı) yaşlı hasta kalça kırıklarının beklenen yaşam süresinde yüzde 20 azalmaya neden olduğunu tespit etmişlerdir. Yaşlı kırıklarında kırığın kendisi kadar kırığın oluşturduğu komplikasyonlar da ölümcül olmaktadır. Bu yüzden yaşlı hasta kırıklarında hastayı daha çabuk ayağa kaldıracak kırık tedavi yöntemleri tercih edilmektedir. Örneğin 20-30 yaş arası bir hastadaki kalça kırıklarının nerdeyse tamamına yakını implant (vida, plak, çivi) yardımıyla kaynatılmasına çalışılırken; yaşlı hastalarda protezle kırığın tamiri (yani kırık parçanın çıkartılıp yerine aynı görevi gören yapay metal implantın yerleştirilmesi) kırığın tipine göre tercih sebebi olabiliyor” dedi.
Kemik erimesi kırık oluşumunu kolaylaştırıyor
Yaşlı hastaların kırıklarının büyük kısmında osteoporoz (kemik erimesi) nedeniyle kırığın oluşmasının kolaylaştığını belirten Dr. Davud Yasmin “Osteoporoz; kırık cerrahisi sonrasında uygulanmış olan implantların yüzde 20 oranında yetmezliğine (kırılması, kırığı yeterince tutamaması) yol açıyor. Bu yüzden yaşlı hasta kırıklarını tedavi ederken daha stabil tespit yapmak amacıyla ve kaynamayı kuvvetlendirmek için yardımcı stabilize edici kemik başka bir kemik dokusundan kemik nakli, kemik çimentosu, kırığın kısaltılarak kaynatılmaya çalışılması standart tedaviye ek olarak uygulanabiliyor” dedi.
Dr. Davud Yasmin sözlerini şöyle sürdürdü: Yaşlı hastaları kırıktan korumak için, yaşlılarda düşme nedenleri arasında sayılan sebepleri engellemek gerekir. Bunun için birtakım çevresel önlemler almak gerekebilir.
- Özellikle kişinin takılıp düşmesine yol açacak halı, kilim gibi eşyaların kaldırılması ya da yere iyice sabitlenmesi
- Kişinin dengesini koruyabilmesi için baston kullanmasının teşviki
- Kişinin göz muayenesinin yapılması ve görmesinin iyileştirilmesi
- Geceleri ev içinde gece lambaları ile aydınlatma kullanılması
- Banyoların ve tuvaletlerin yaşlıların kullanabileceği şekilde dizayn edilmesi, yerlerin kuru olmasının sağlanması ve tutma kollarının duvarlara monte edilmiş olması
- Geceleri yatak yanında yürüteç bulundurulması
- Mümkünse kişinin yattığı yer ile tuvalet, banyo arası mesafenin kısaltılması
- Kişinin mutlaka tabanı kaymaz terlikler kullanmasının teşviki