Dünya Sağlık Örgütü bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesinde fiziksel aktivitenin yararları konusunda toplum bilincini oluşturmak üzere 10 Mayıs tarihini ‘‘Dünya Sağlık İçin Hareket Et Günü‘‘ olarak ilan etmiştir.
Fiziksel aktivite; kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen, kalp ve solunum hızını arttıran aktiviteler olarak tanımlanabilir.Gün içerisinde yürüme, koşma, sıçrama, yüzme, bisiklete binme, çömelme, oturma, kalkma, kol ve bacak hareketleri, baş ve gövde hareketleri gibi temel vücut hareketlerinin tümünü ya da bir kısmını içeren çeşitli spor dalları, dans, egzersiz, oyun ve gün içerisindeki aktiviteler fiziksel aktivite olarak kabul edilebilirler.Düzenli ve tekrarlı vücut hareketlerini içeren fiziksel aktiviteye ise egzersiz denir.
Fiziksel Aktivitenin Faydaları:
Kalp-damar fonksiyonlarının ve solunumun geliştirilmesi,
Koroner damar hastalığı risk faktörlerinin önlenmesi,
Diyabetin önlenmesi ve kontrolü,
Kilo kontrolü,
Sağlıklı kemik, kas ve eklem yapısının oluşturulması ve devam ettirilmesi,
Anksiyete ve depresyonun azaltılması,
Kendini iyi hissetme, iyi olma halinin artırılması,
Spor, rekreasyonel ve iş aktivitelerindeki performansın kazandırılması ve artırılması
Gün içerisinde tamamen hareketsiz değiliz. Evimizi temizleriz, arabamızı yıkarız, ev için alışverişe gideriz, bahçemiz varsa bahçe işleri ile ilgileniriz. Bütün bunlar fiziksel aktivite sayılır. Günlük rutin haline gelmiş işlerimiz dışında bir aktivite yapmak istediğinizde ise fiziksel aktivitenizi daha düzenli bir egzersiz programı ile değiştirmeniz gereklidir.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzm.Dr. Ali Osman TURGUT
Egzersizi için sevdiğiniz bir aktivite seçin. Aksi takdirde bunu sürdüremezsiniz. Yürüyüş en ucuz ve yapılabilir egzersiz programlarından birisidir. Eğer yürüyüş sizin için yeterli değilse bisiklete binme, yüzme veya sağlık klüplerine katılma gibi başka bir aktivite seçebilirsiniz. Eğer zamanınız kısıtlı ise egzersizlerinizi gün içinde kendinizin belirlediği periyotlara bölün. Zaman içinde egzersiz programınızda küçük değişiklikler yapın. Aktivite seviyenizi dereceli olarak artırın. Başlangıçta kolay ve yavaş tutun, dayanıklılığınızı dereceli olarak günde en az 30 dakikaya ulaşıncaya kadar artırın. Kas ağrıları ve yaralanmalarını önlemeye yardımcı olmak için yavaş yavaş aktivite düzeyinizi artırın.
Daha önce hiç egzersiz yapmamış olanlar gün aşırı 10 dakika gibi sürelerle başlamalı ve bunu zaman içinde en az 30 dakika olacak şekilde artırmalıdırlar.
Egzersiz öncesinde kaslar yumuşak ve yavaş hareketlerle gererek ısıtılmalıdır.
Ani hareketler ve aşırı yüklenme özellikle daha önceden alışık olmayan bireylerde spor yaralanmalarına neden olabilir.
Bilinçsizce yapılan aşırı egzersiz ise sağlık için hareketsizlik kadar zararlıdır.
Bilinen bir kronik hastalığı olanlar, egzersiz programlarına başlamadan önce kendilerini izlemekte olan hekime başvurmalıdırlar.
Egzersizle birlikte gelen şiddetli göğüs ağrısı ve nefes darlığının kalp hastalığı belirtisi olabileceği bilinmelidir.
Açık havada yapılacak sporlar için hava kirliliğinin yoğun olmadığı ortamları seçmek dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli noktadır.
Egzersizin sağlığımız üzerine olan olumlu etkileri,
Kas kuvvetinin korunması ve artırılmasında faydalıdır.
Vücut düzgünlüğünün ve postürün korunmasını sağlar.
Günlük yorgunluk halini azaltır.
Kalbin ritmini düzenler.
Kalbi güçlendirerek kan akışını arttırır ve kalp krizi geçirme riskini azaltır.
Solunum kapasitesini artırır.
Düzenli aktivite yapan bireyler sigara bağımlılığından kurtulma konusunda inaktif bireylerden daha başarılıdırlar.
Düzenli fiziksel aktivite insülin aktivitesinin kontrolünü sağlayarak şeker hastalığının ve kan şekerinin kontrolüne yardımcı olur.
Vücudun su, tuz, mineral kullanımının dengelenmesine yardımcı olur.
Enerji gereksinimini yağları yakarak karşılama alışkanlığı getirerek metabolizmayı hızlandırır ve kilo alımını önler.
Damar yapısına etkileri nedeniyle beyine olan kan akışının artışına bağlı olarak erken demans ve unutkanlık gelişim riskini azaltır.
Beyin damar hastalıkları gelişim riskini azaltır.
Sağlıklı kas, kemik ve eklem yapısı üzerine olumlu etkileri nedeniyle vücut düzgünlüğü ve farkındalığını geliştirerek bedeni ile barışık, özgüvenli bireyler yaratır.
Olumlu düşünebilme ve stresle başa çıkabilme yeteneğini geliştirir.
Kendini iyi hissetme ve mutluluk oluşturur.
