Koenzim Q10 hücrelerimizde enerji üretmeye yardımcı bir bileşiktir. Enerji metabolizmasında başlıca görev alan bileşenler arasındadır. Koenzim Q10 ayrıca hücrelere ve DNA’ya zarar verebilecek serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olan güçlü bir antioksidan olarak işlev görür. Hastalığa neden olan bakterilerden veya virüslerden korur. Vitamin benzeri olan koenzim Q10, yağda çözünebilir ve her hücrede bulunabilir. Bununla birlikte en yüksek konsantrasyonlar; kalp, böbrekler, akciğerler ve karaciğer gibi en büyük enerji talep eden organlarda bulunur. Bu bileşen gıdalarda doğal olarak bulunmakla birlikte takviye olarak da alınabilir.
Koenzim Q10 Eksikliğinin Nedenleri Nelerdir?
Koenzim Q10 üretimi yaşa bağlı olarak azalır. Böylece, özellikle yaşlı bireylerin koenzim Q10 seviyesi düşme eğilimindedir. Koenzim Q10 eksikliğinin sebepleri;
- Koenzim Q10 sentezinde veya kullanımında genetik bozukluklar,
- Bir hastalığın sonucu olarak dokuların artan talepleri,
- Mitokondriyal hastalıklar,
- Yaşlanma nedeniyle oksidatif stres,
- B6 vitamini eksikliği gibi eksikliklerdir.
Koenzim Q10’in Faydaları Nelerdir?
1-Kalp Yetmezliği Hastalığının Tedavisinde Yardımcıdır
Kalp yetmezliği, genellikle koroner arter hastalığı veya yüksek tansiyon gibi diğer kalp rahatsızlıklarının bir sonucudur. Bu durum artmış oksidatif hasara, damar ve arterlerin inflamasyonuna yol açabilir. Kalp yetmezliği, kalbin düzenli olarak kasılamadığı, rahatlayamadığı veya vücuda kan pompalayamadığı noktaya geldiğinde oluşur. Daha da kötüsü kalp yetmezliğine yönelik bazı tedaviler, düşük tansiyon gibi istenmeyen yan etkilere sahipken, bazıları da Koenzim Q10 seviyelerini daha da azaltabilir. Kalp yetmezliği olan 420 kişiden oluşan bir çalışmada, CoQ10 ile iki yıl tedavi, semptomlarını iyileştirmiş ve kalp problemlerinden ölme riskini azalttığı bulunmuştur.
2-Koenzim Q10 Doğurganlığı Artırmaya Yardımcı Olur
Kadınların doğurganlığı yaşa bağlı yumurta sayısının ve kalitesinin düşmesi nedeniyle yaşla birlikte azalır. Yaşlandıkça, Koenzim Q10 üretimi yavaşlar ve vücudun yumurtaları oksidatif hasardan korumada daha az etkili olmasını sağlar. Koenzim Q10 takviyesi ile, yumurta kalitesi ve miktarındaki yaşa bağlı bu düşüşü tersine çeviebilirsiniz.. Benzer şekilde erkeklerde sperm miktarı, oksidatif hasarın etkilerine duyarlı olup yaşla birlikte sperm sayısı azalır veya sperm kalitesi düşer. Bazı çalışmalar, Koenzim Q10 takviyesinin, antioksidan korumayı artırarak sperm kalitesini, aktivitesini ve konsantrasyonunu artırabileceği sonucuna varmıştır.
3- Cildinizin Genç Kalmasına Yardımcı Olabilir
Cildiniz vücudunuzdaki en büyük organdır ve yaşlanmaya katkıda bulunan zararlı ajanlara geniş ölçüde maruz kalır. Bu ajanlar iç veya dış olabilir. Bazı iç zarar verici faktörler arasında hücresel hasar ve hormonal dengesizlikler bulunur. Dış faktörler, UV ışınları gibi çevresel ajanları içerir.
Koenzim Q10’i doğrudan cilde uygulamak, cilt hücrelerinde enerji üretimini artırarak ve antioksidan korumayı teşvik ederek iç ve dış ajanların verdiği hasarı azaltabilir. Aslında, doğrudan cilde uygulanan CoQ10’un UV ışınlarının neden olduğu oksidatif hasarı azalttığı ve hatta kırışıklıkların derinliğini azalttığı gösterilmiştir.
4- Baş Ağrısını Azaltabilir
Anormal mitokondriyal fonksiyon, hücrelerin artmış kalsiyum alımına, aşırı serbest radikal üretimine ve antioksidan korumanın azalmasına yol açabilir. Bu, beyin hücrelerinde ve hatta migrenlerde düşük enerjiye neden olabilir. Koenzim Q10’ın temel olarak hücrelerin mitokondrilerinde yaşadığından, mitokondriyal fonksiyonu iyileştirdiği ve migren sırasında oluşabilecek iltihabı azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir. Yapılan bir çalışmada, Koenzim Q10 takviyesinin 42 kişide migren sayısı azaltma konusunda plasebodan üç kat daha etkili olduğu saptanmıştır. Daha büyük bir çalışma, Koenzim Q10 ile tedaviden sonra düşük Koenz,m Q10 seviyesine sahip 1550 kişinin daha az şiddetli baş ağrısı yaşadığını göstermiştir. Dahası, Koenzim Q10’un sadece migreni tedavi etmeye yardımcı olmadığı, aynı zamanda migreni önleyebileceği de görülmektedir.
5- Egzersiz Performansını Artırmaya Yardımcı Olur
Oksidatif stres kas fonksiyonunu etkileyebilir ve bu nedenle egzersiz performansını etkileyebilir. Benzer şekilde, anormal mitokondriyal fonksiyon kas enerjisini azaltabilir, bu da kasların etkili bir şekilde kasılmasını ve egzersizi sürdürmesini zorlaştırabilir. Koenzim Q10 hücrelerde oksidatif stresi azaltarak ve mitokondriyal fonksiyonları iyileştirerek egzersiz performansına yardımcı olabilir. Aslında, bir çalışmada Koenzim Q10’un fiziksel aktivite üzerindeki etkileri incelenmiştir. 60 gün boyunca günde 1200 mg Koenzim Q10 takviyesi kullanan kişilerde oksidatif stresin azaldığı gösterilmiştir. Bu şekilde Koenzim Q10 egzersiz sırasında gücü arttırmaya ve yorgunluğu azaltmaya yardımcı olabilir.
6- Diyabet Tedavisine Yardımcı Olur.
Oksidatif stres, hücre hasarını tetikleyebilir. Bu da, diyabet gibi metabolik hastalıklara neden olabilir. Anormal mitokondriyal fonksiyon ayrıca insülin direncine de etkiler. Yapılan farklı çalışmalarla Koenzim Q10’un insülin duyarlılığını artırdığı ve kan şekeri düzeylerini düzenlediği gösterilmiştir. Koenzim Q10 takviyesi kullanmak, kandaki Koenzim Q10 konsantrasyonlarının tipik olarak bu bileşiğe düşük seviyelerde sahip olan diyabetli kişilerde üç kata kadar artmasına yardımcı olabillir. Ayrıca Koenzim Q10, yağların parçalanmasını teşvik ederek ve obezite ya da tip 2 diyabetlere yol açabilecek yağ hücrelerinin birikimini azaltarak diyabetin önlenmesine katkı sağlayabilir.
7- Kanser Önleyici Bir Role Sahiptir
Oksidatif stresin hücre hasarına neden olduğu ve işlevlerini etkilediği bilinmektedir. Vücudunuz oksidatif hasara karşı etkili bir şekilde savaşamazsa, hücrelerinizin yapısı zarar görebilir ve kanser riskiniz artar. Yapılan çalışmalarda kanser hastalarının daha düşük koenzim Q10 seviyelerine sahip olduğu gösterilmiştir. Düşük koenzim Q10 seviyeleri % 53.3 oranında daha yüksek bir kanser riski ile ilişkilendirilmiştir ve çeşitli kanser türleri için kötü bir öngörüye işaret etmektedir. Koenzim Q10 hücreleri oksidatif stresten korur ve hücresel enerji üretimini teşvik edebilir.
8- Koenzim Q10 Beyin Sağlığına Olumlu Etki Eder
Mitokondri, beyin hücrelerinin ana enerji kaynağıdır. Mitokondriyal fonksiyon yaşla birlikte azalma eğilimindedir. Toplam mitokondriyal disfonksiyon, beyin hücrelerinin ölümüne ve Alzheimer ya da Parkinson gibi hastalıklara yol açabilir. Beyin, yüksek yağ asidi içeriği ve yüksek oksijen ihtiyacı nedeniyle oksidatif hasara çok duyarlıdır. Bu oksidatif hasar hafıza ile bilişsel ve fiziksel fonksiyonları etkileyebilecek zararlı bileşiklerin üretimini artırır. Koenzim Q10, bu zararlı bileşikleri azaltabilir, Alzheimer ve Parkinson hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilir.
9- Koenzim Q10 Akciğerleri Korur
Tüm organlarınız arasında, akciğerleriniz oksijenle en çok temasta bulunan organdır. Bu durum onları oksidatif hasara karşı çok hassas hale getirir. Akciğerlerde artan oksidatif hasar ve düşük koenzim Q10 seviyeleri de dahil olmak üzere zayıf antioksidan koruma, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi akciğer hastalıklarına neden olabilir. Ayrıca, bu hastalıklardan muzdarip insanlarda daha düşük seviyelerde koenzim Q10 görülmüştür. Bir çalışma, Koenzim Q10 takviyesinin, astımı olan kişilerde enflamasyonu azalttığını göstermiştir.
Koenzim Q10’ın Gıda Kaynakları
Koenzim Q10 yiyeceklerde bulunur ancak takviye olarak da alabilirsiniz.
Aşağıdaki yiyecekler Koenzim Q10 içerir:
Organ etleri: Kalp, karaciğer ve böbrek
Bazı kas etleri: Sığır eti ve tavuk
Balıklar: Alabalık, ringa balığı, uskumru, somon ve sardalya
Sebzeler: Ispanak, karnabahar, patates ve brokoli
Meyve: Portakal, elma ve çilek
Baklagiller: Soya fasulyesi, mercimek
Kuruyemiş ve tohumlar: Susam ve antep fıstığı
Yağlar: Soya ve kanola yağı
