Vajina yokluğu ne sıklıkla görülür?
Doğum sonrası erken bebeklik döneminde çoğunlukla gözden kaçabi- lir. Kabaca 4.000 kız çocuğundan birinde görülür.
Nedeni nedir?
Gebelikte ilaç kullanımı önemli bir nedendir
Çocuğun cinsel organlarının erkek ya da kız yönünde gelişimini belirleyen ana faktör genetiktir. Ancak, vajina yokluğu çoğunlukla gebelik sırasında annenin geçirdiği bir hastalık ya da aldığı ilaçlar nedeniyle oluşur.
Vajina yokluğunda genellikle dış genital görünüm, yumurtalıklar ve tüpler normal kız şeklinde gelişmiştir. Bu nedenle, meme gelişimi ve diğer cinsel özellikler normal kız çocuklarında olduğu gibi tamamen dişidir. Ancak, çoğunda rahim yokluğu veya bozukluğu eşlik eder.
Nasıl anlaşılır? Nasıl tanı konur?
Bebeklik döneminde dikkatli muayene ile erken tanı konabilir. Ancak, dikkatsiz muayene nedeniyle çoğunlukla geç fark edilmektedir.
Adet görmeme önemli bir belirtidir
Vücudun ve göğüslerin gelişiminde bir sorun olmadığı için vajina yok- luğu genelde ergenlik çağında adet görmeme ile anlaşılır.
Rahmi normal olan kişilerde her adet döneminde kapalı bir ortamda adet kanaması birikmesine bağlı ağrı ve karın içinde büyüyen kistik kitle oluşur. Bu kistik kitlenin ön tarafta mesaneye ve arka tarafta kalın barsağa baskı yapması sonucu idrar yaparken zorlanma, kabızlık ve ultrasonda tümör görüntüsüne neden olur.
Cinsel ilişkiyi ve çocuk sahibi olmayı engeller
Evliliğe kadar fark edilmeyen durumlarda cinsel ilişkinin gerçekleşeme- mesi nedeniyle sorun anlaşılır. Gebe kalamamak da vajina yokluğunun bir belirtisi olabilir. Vajinası olmayan kız çocukları cinsel ilişkiye giremez ve diğer genital organları normal olsa bile çocuk doğuramaz. Bu hastalarda genellikle normal bir rahim bulunmadığı için adet kanının birikmesi, şişlik ve periyodik ağrılar pek görülmez.
Cinsiyet şüphesi varsa önce cinsiyet belirlenir
Vajina yokluğu şüphesi olan çocuklarda kromozom analizi ile genetik cinsiyet araştırılmalıdır. Muayenede genital bölgede vajenin olması gereken yerde hafif deri çöküntüsü vardır veya vajina küçük (1-2 cm) kör bir boşluk şeklindedir. Cinsiyet belirlendikten sonra laparoskopla rahim ve yumurtalıkların mevcut ve normal olup olmadığına balıkmalı.
Ne zaman ve nasıl tedavi edilmelidir?
İlk adet döneminde veya evlilik öncesinde vajina yapılır
Bebeklikte tanı konan kızlarda adet başlamadan önce cerrahi düzeltme yapılır. Cinsel hayatlarını sürdürebilmeleri için ameliyatla normal uzun- lukta ve genişlikte bir vajina oluşturulur.
Yapay vajinalı hastalar orgazm olabilir
Ameliyatın amacı, cinsel ilişkiyi sağlamak ve uterusu gelişmiş hastalar- da gebeliğe izin verecek bir yapı oluşturmaktır. Vajina daralmasını önle- mek amacıyla ameliyat ergenlikte ve özellikle aktif cinsel hayatın başla- yacağı zamanda yapılmalıdır.
Yapay vajina için mukoza ile kaplı barsağın kullanılması doğal ve nemli bir ortam oluşturmaktadır. Bu da cinsel birleşme öncesinde nemlendi- rici ihtiyacını ortadan kaldırmaktadır. Böylece, gerçek bir vajinanın özel- likleri oluşturulmuş olur. Bunlarda cinsel uyarı eksikliği olmaz ve orgazm gerçekleşir. Rahim ve yumurtalıklar yoksa da gelecekteki cinsel hayatları için vajina yapılır. Ancak, uzun dönemde rahim olmayanlarda gebelik mümkün olmaz.
Yapay vajina kadını psikososyal yönden nasıl etkiler?
Fiziksel görünüm kadar psikoloji de önemlidir
Vajina yokluğu olan hastalarda cerrahi olarak anatomi düzeltilip cinsel fonksiyon sağlansa da çoğunda ciddi psikoseksüel sıkın- tılar görülebilir.
Bunlarda yıllarca psikolojik problem, depresyon ve kaygı bozukluğu için tedavi gerektirir.
Rahmi olmayan veya bozuk olanlarda bebek sahibi olmak için taşıyıcı anne gerekir
Başarılı bir cinsel birleşmeye izin veren bir vajina boşluğu oluşturulan hastaların doğal yolla bebek sahibi olması çoğunlukla mümkün değildir. Çünkü çoğunda yumurtalık olsa bile rahimleri küçük, bozuk veya yoktur. Evlendiklerinde çocuk sahibi olmaları için bebeklerinin büyüyeceği bir rahim yani bir taşıyıcı anne bulmalıdırlar. Bu da oldukça travmatik bir süreçtir.
Deneyimli doktor ve çok yönlü yaklaşım şart!
Genital anatomi ve cinsel gelişim sorunu konusunda deneyimli bir uzman vajinası olmayan hastalara doğru cerrahi yöntemle vajina yokluğu sorununu çözebilir. Hastaların çok hassas olduğu tedavi sürecinde en önemli basamaklardan biri psikososyal destektir.
