Boşanma ve Çocuk
Çocuklar Nasıl Olumsuz Etkilenirler?
Çiftlerin boşanmaları, çocuklar üzerinde duygusal, sosyal, davranışsal, psikolojik, akademik ve ekonomik etkiler yaratır. Çocuğun hayatındaki bu ani değişim dengelenemezse yada gereken zamanda çocuğa destek verilmezse, genel olarak öfke problemleri, kurallara karşı gelme, depresyon, güvensizlik, kaygı, zayıf benlik algısı, özgüven eksikliği, geç sosyalleşme gibi sorunlar yaşayabilirler.
Ayrılığın ilk dönemlerinde boşanmanın çocuk üzerindeki olumsuz etkileri daha fazla olur. Olumsuz çevresel etkiler bu dönemde çocuklarda ebeveyne yönelik kayıp duygusu, yalnız kalma korkusu yada regresif tepkiler (daha önceki yaş dönemine ait davranışlar) yaratabilmektedir.
Boşanma sonrası çocukların yaşayabilecekleri bazı olumsuzlukları şöyle özetleyebiliriz: Ebeveynleriyle ilişkilerinde bozulma ve ebeveynlerin duygusal desteğini kaybetme, okul başarısında düşüş yaşama, kaygılı olma, ekonomik güçlüklerle karşılaşma ve depresyondur. Bunun dışında boşanan aile çocukları arkadaşlarıyla da belli sorunlar yaşayabilirler. Çocuk kendisini arkadaş grubu içerisindeyken yalnız hissedebilir, uyumsuz davranış sergileyebilir, ayrılık konuları açıldıkça rahatsızlık hissedebilir.
Boşanma sonrası çocuğun birlikte kaldığı ebeveynin ya da her iki ebeveynin evlenmiş olması durumunda yeni üvey baba yada anneye uyum sağlama sürecinde çok sabırlı davranılması gerekir. Çocukların boşanmadan sonra bazen bakım veren ebeveynin psikolojik problemler yaşaması da (depresyon vs…) olumsuz yönde etkilenmelerine sebep olur. İhtiyaç duyduğu ilgi azalmış yada tamamen yok olmuş olabilir.
Boşanma sürecinden çocukların olumsuz etkilenmelerine neden olan bazı faktörler vardır. Bunları; anne baba çatışmasına çocukların maruz kalması, çocuğun bu çatışmalarda taraf olmasının beklenmesi, ekonomik zorluklar, ebeveynlerin tutarsız davranışları şeklinde özetleyebiliriz. Boşanma sürecini yaş dönemine göre ele alacak olursak 3-6 yaş grubundaki çocuklar boşanmanın anlamını tam olarak kavrayamazlar, fakat anne veya babanın eksikliğini hissedebilirler. Bu dönemde ailesi boşanan çocukların ileriki yaşlarda eğitime daha az istek duyma, maddi nesnelere karşı daha fazla talepte bulunma, kendini olup bitenlerden sorumlu görme, yoğun öfke hissi, uyku düzeninde problemler yaşaması gibi sorunlar olabilir.
Boşanmanın cinsiyete göre çocukları en fazla etkilediği dönemler; kız çocukları için 5-6 yaş civarı, erkek çocukları için 8-10 yaş civarıdır. Kız çocukları erkek çocuklara göre genelde daha kaygılı olurlar, boşanma sonrasında kız çocukları, erkek çocuklarına oranla daha fazla psikolojik ve ilişkisel sorunlar yaşarlar, evlilik ile ilgili daha olumsuz tutumlar geliştirebilirler, duygusal ilişkilerinde ise daha çok kararsızlık ve memnuniyetsizlik yaşarlar. Erkek çocuklarında ise daha fazla sosyal uyumsuzluk, duygularını ifade edebilme güçlüğü ve şiddet eğilimi artmaktadır.
Küçük yaşlarda ki çocuklar boşanmadan gelişimsel gecikme yada bozukluklar göstererek reaksiyon gösterirken ergenlik döneminde madde kullanımı yada uygunsuz cinsel ilişkiler yaşayarak duygusal tepki gösterirler.