Koronavirüs nedeniyle yaşanan zorluklar ve belirsizlikler, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de insanlar üzerinde hem fizyolojik hem de psikolojik olarak ciddi etkiler yaratıyor. Virüsün kişinin kendi sağlığı ve yakın çevresindekilerin sağlığını tehdit ediyor olmasının, kaygı ve stres duygularını beraberinde getirdiğini söyleyen Liv Hospital Ulus Klinik Psikoloji Uzmanı Emrah Polat korona virüs kaygısıyla baş etmenin yollarını anlattı.
Belirsizlik yüksek kaygı yaratabilir
Yaşadığımız korku ve stres aslında ilk kez başımıza gelen olağanüstü bir duruma verdiğimiz olağan bir tepkidir. Yaşanan tehlike anında ortaya çıkan korku ve kaygı, aslında bizi tehlikeden kurtarma yollarını arayıp bulmamıza ve zamanında eyleme geçmemize yarar. Yaşadığımız salgında olduğu gibi dışarıdan gelen tehdit karşısında kontrolün elimizde olmaması, geleceği öngörememe gibi belirsizlik durumları, bizi savunmasız bırakarak yüksek kaygının ortaya çıkmasına sebep olan psikolojik nedenlerdir.
Korona kaygısıyla baş etmek için 10 Öneri
– Kirli/güvenilir olmayan bilgilerden uzak durun. Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü bilgilendirmelerini referans alın.
– Koronavirüs’ten korunma yöntemlerini bilimsel ve güvenilir kaynaklardan öğrenin ve bunları uygulamaya çalışın.
– İçinde bulunduğumuz sürecin ve duyguların normal ve geçici olduğunu kabul edin, olumsuz duygularınızı anlayın ve kendinize zaman verin.
– Kaliteli uyku uyumaya ve beslenmeye özen gösterin. Bol meyve, sebze tüketmek, su içmek, evde üretilen yiyecekleri tüketmek ve sigarayı bırakmak hastalıktan koruyucu etki sağlayacaktır.
– Yeni koşullarınıza uygun olarak, günü planlayın, yeni rutinler oluşturun, uyumu kolaylaştırıcı düzenlemeler yapın. Günlük planlar, zaman yönetimi, öz bakıma özen gösterme gibi.
– Sosyal çevrenizle iletişimde kalın. Sevdiklerimizden uzak kalmak, onlara dokunamamak kendinizi yalnız ve üzgün hissettirebilir. Görüntülü arama metotları ile yapılan sohbetler aynı etkiyi vermese de aranızdaki bağın kuvvetini hissetmeniz açısından iyi bir araçtır.
– Ailenizle korkularınızı paylaştığınız aile sohbetleri gerçekleştirin. Bu paylaşım korkunun azalmasına yarayacaktır.
– Nefes egzersizleri yapın.
– Olumsuz duyguları azaltmanın en iyi yollarından biri olan bedeninizi hareket ettirdiğiniz egzersizleri (Yoga, pilates, kültür fizik hareketleri vb) yapın.
– Tüm bu başa çıkma yöntemlerine rağmen hala kaygınızı yönetemediğinizi düşünüyorsanız, hızlı bir şekilde ruh sağlığı alanında uzman kişilerden destek almalı ve yardım talep etmelisiniz.
Aşırı streste neler ortaya çıkabilir?
– Kişi kendi ve sevdiklerinin sağlığı hakkında korku ve kaygı
– Keyifsizlik, bıkkınlık, yorgunluk
– Aktivitelere karşı ilgisizlik
– Uyku ya da yeme düzeninde artma/azalma
– Konsantrasyon ve dikkati toplamada güçlük
– Çaresizlik, huzursuzluk, hayal kırıklığı, üzüntü ve öfke gibi duyguların ortaya çıkması
– Duygusal hassasiyet
– Sosyal ilişkilerden uzaklaşma – Alkol, tütün veya diğer ilaçların kullanımında artma
