Hipertermi nedir? Kanserin yardımcı tedavisinde nasıl yarar sağlar?
Çeşitli sağlık sorunlarında yardımcı olarak kullanılan hipertermi, kanserde uygulanan tıbbi tedaviler (kemoterapi, radyoterapi gibi kanserin temel tedavileri) ile beraber tedavinin başarı şansını arttırmak amacıyla yardımcı / tamamlayıcı kanser tedavisi olarak uygulanmaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalarda yüksek ısının kanser hücrelerine hasar verdiği veya öldürdüğü gösterilmiştir (1,2). Kanser hücrelerinin öldürülmesi ve kanser hücrelerinin yapısını oluşturan proteinlere zarar verilmesiyle kanser kitlesinde küçülme sağlanabilmektedir (3). Hipertermi, kanser tedavisinde tek başına kullanılmamaktadır.
Hipertermi genel olarak radyoterapi (ışın tedavisi) ve kemoterapi gibi diğer kanser tedavilerinin yanında yardımcı tedavi olarak kullanılır (2,4). Hipertermi bazı kanser hücrelerinin radyoterapiye daha iyi yanıt vermesine yardımcı olabilir veya radyoterapinin hasar veremediği kanser hücrelerine hasar verebilir (1). Ayrıca kanser kitlesinde oksijenlenmeyi ve kan dolaşımını arttırarak tıbbi tedavinin etkinliğinin arttırılmasına destek olur. Radyoterapi ve hipertermi beraber kullanıldığında her biri diğerinden birkaç saat önce veya sonra uygulanabilmektedir. Hipertermi bazı kanser ilaçlarının (antikanser ilaçlar) etkisini arttırabilmektedir (1). Hipertermi uygulamaları, kanser tedavisinde kullanılan tıbbi uygulamaların kanser hücresine verdiği hasar tamirinin engellenmesine yardımcı olur.
Çeşitli klinik çalışmalarda hiperterminin, kemoterapi ve / veya radyoterapi ile beraber kullanılmasının etkinliği araştırılmıştır. Bu çalışmalar baş ve boyun, beyin, akciğer, yemek borusu (özofagus), meme, idrar torbası (mesane), rektum, karaciğer, apendiks, rahim ağzı (serviks), karın zarı (periton, mezotelyoma) kanserleri ile melanoma ve sarkom gibi tümörlerin tedavisine odaklanmıştır (1,2,4,8,11, 12,13,14). Çalışmaların hepsi olmasa da çoğunda hipertermi diğer tedavilerle birlikte kullanıldığında tümör kitlesinde önemli derecede küçülme elde edilmiştir (1,2,4,7,8). Bu çalışmaların hepsinde olmamakla birlikte bazılarında kombine tedavi alan hastalarda yaşam sürelerinde artış olduğu gösterilmiştir (4,6,8).
Bazı araştırmalarda da bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesine yardımcı olduğu saptanmıştır (15,16). Kanser hücrelerinde ısının neden olduğu HSP70 proteininde artış olması, doğal öldürücü NK hücreleri ve diğer efektör hücreleri uyararak kanser hücrelerine saldırması desteklenir.
Prof. Dr. Canfeza Sezgin
İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı
